Грибоедов Александр Сергеевич
Александр Сергеевич Грибоедов | |
И. Н. Крамской ,Александр Сергеевич Грибоедов сăнарĕ, 1875 çул | |
Çуралнă чухнехи ят: | Александр Сергеевич Грибоедов |
---|---|
Çуралнă вăхăт: | кăрлач уйăхĕн 4 (15)-мĕшĕ |
Çуралнă вырăн: | Мускав , Раççей империйĕ |
Вилнĕ вăхăт: | кăрлач уйăхĕн 30-мĕшĕ(нарăс уйăхĕн 11-мĕшĕ) |
Вилнĕ вырăн: | Тегеран, Перси |
Гражданлăх: | |
Ĕçлев тĕсĕ: | 19-мĕш ĕмĕрти вырăс çыравçи тата сăвăçи |
Пултарулăх çулĕсем: | 1805—1828 |
Тĕлĕ: | Реализм |
Ĕçсен чĕлхи: | вырăс |
Дебют: | пароди «Дмитрий Дрянской» |
Алпусни: | Алпусни |
Александр Сергеевич Грибоедов (4 [15] кăрлач 1795, Мускав - 30 кăрлач [11 нарăс] 1829, Тегеран) — вырăс çыравçи тата сăвăçи, дипломат, драматург, пианист тата композитор. Ытларах «Горе от ума» ĕçĕпе паллă.
Кун-çулĕ
Грибоедов Мускавра 1795 çулта тулли пурнăçлă ăратлă çемьере çуралнă.
Ашшĕ — Сергей Иванович Грибоедов (1761—1814). Амăшĕ — Анастасия Фёдоровна Грибоедова (1768—1839).
Асăнмалăх
- Мускавра А. С. Грибоедов ячĕллĕ институт (А. С. Грибоедов ячĕллĕ ИМПЭ) пур.
- 1995 çулта Грибоедова халалланă Эрменин почтă маркки пичетрен тухнă.
- Тбилисире А. С. Грибоедов ячĕллĕ театр, А. С. Грибоедов палăкĕ (авторĕ — М. К. Мерабишвили) тата А. С. Грибоедов урамĕ.
- Памятник Грибоедову (1).JPG
Мускаври Грибоедов палăкĕ
Санкт-Петербургри адрессем
- 11.1816 ç. — 08.1818 ç. — И. Вальх тупăш çурчĕ — Кĕтерне каналĕн юханшывĕн çыран хĕрри, 104;
- 01.06. — 07.1824 ç. — «Демут» хăна çурчĕ — Мойка юханшывĕн çыран хĕрри, 40;
- 08. — 11.1824 ç. — А. И. Одоевский хваттерĕ, Погодин тупăш çуртĕнче — Сутă-илӳ урамĕ, 5;
- 11.1824 ç. — 01.1825 ç. — П. Н. Чебышев хваттерĕ, Усов тупăш çуртĕнче — Микулай çыран хĕрри, 13;
- 01. — 09.1825 ç. — А. И. Одоевский хваттерĕ, Булатов тупăш çуртĕнче — Исаак лапамĕ, 7;
- 06.1826 ç. — А. А. Жандр хваттерĕ, Егерман çуртĕнче — Мойка юханшывĕн çыран хĕрри, 82;
- 03. — 05.1828 ç. — «Демут» хăна çурчĕ — Мойка юханшывĕн çыран хĕрри, 40;
- 05. — 06.06.1828 ç. — А. И. Косиковский çурчĕ — Нева проспекчĕ, 15.
Парнесем
- Таса Анна орденĕ II степеньлĕ, алмаз паллисемпе (14 (26) пуш 1828 )[1]
- Арăслан тата Хĕвел орденĕ, I степеньлĕ (Перси, 1829 çул)[2]
- Арăслан тата Хĕвел орденĕ, II степеньлĕ (Перси, 1819 çул)[3]
Ĕçĕсем
- Полное собрание сочинений. Т. 1—3. — П., 1911—1917.
- Сочинения. — М., 1956.
- Горе от ума. Издание подготовил Н. К. Пиксанов. — М.: Наука, 1969. (Литературные памятники).
- Горе от ума. Издание подготовил Н. К. Пиксанов при участии А. Л. Гришунина. — М.: Наука, 1987. — 479 с. (Второе издание, дополненное.) (Литературные памятники).
- Сочинения в стихах. Сост., подгот. текста и примеч. Д. М. Климовой. — Л.: Сов. писатель, 1987. — 512 с. (Библиотека поэта. Большая серия. Издание третье).
- Полное собрание сочинений: В 3 т. / Под ред. С. А. Фомичева и др. — СПб., 1995—2006.
Музейсем
- «Хмелита» — Патшалăх историпе культура тата çутçанталăк А. С. Грибоедов ячĕллĕ музейĕ.
Вуламалли
- Белинский В. Г., «Горе от ума», Полн. собр. соч. — Т. 3. — М., 1953.
- Гончаров И. А., «Мильон терзаний». Собр. соч. — Т. 8. — М., 1952.
- А. С. Грибоедов в воспоминаниях современников. — М., 1929.
- Пиксанов Н. К. Творческая история «Горя от ума». — М.-Л., 1928.
- Тынянов Ю. Н. «Смерть Вазир-Мухтара». — М., 2007.
- Литература еткерлĕхĕ. — Т. 47—48 [Грибоедов]. — М., 1946.
- Мещеряков В. Жизнь и деяния Александра Грибоедова. — М.: Современник, 1989. — 478 с. Тираж 50 000 экз. ISBN 5-270-00965-X.
- Нечкина М. В. А. С. Грибоедов и декабристы. — 2-е изд. — М., 1951.
- Орлов В. Н. Грибоедов. — 2-е изд. — М., 1954.
- Петров С. А. С. Грибоедов. — 2-е изд. — М., 1954.
- А. С. Грибоедов в русской критике. — М., 1958.
- Попова О. И. Грибоедов — дипломат. — М., 1964.
- История русской литературы XIX в. Библиографический указатель. — М.-Л., 1962.
Асăрхавсем
Каçăсем
- Грибоедов в проекте фундаментальная электронная библиотека
- Палă мар Грибоедов 2012 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 11-мӗшӗнче архивланӑ.
- Вырăс çыравçă-драматургĕ тата дипломачĕ Александр Сергеевич Грибоедов
- Александр Сергеевич Грибоедов 2011 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 18-мӗшӗнче архивланӑ.
- О гибели Грибоедова // Российский Архив: История Отечества в свидетельствах и документах XVIII—XX вв.: Альманах. — М., 2007. — Т. II—III.
- первое издание комедии «Горе от ума», 1833 г
- С. А. Фомичев. Грибоедов: Энциклопедия. СПб., 2007.
- Шапи Казиев. Имам Шамиль. ЖЗЛ. (Глава о Грибоедове на Кавказе и гибели его в Персии). М., Молодая гвардия, 2010
- «Горе от ума» испанла. Перевод в стихах Олега Шатрова. Мадрид, 2010: El mal de la razón:
vi:Griboyedov, Armavir
Категорисем:
- Ҫыравҫӑсем, алфавитпа
- Мускав ҫуралнисем
- Пайăр çынсем, алфавитпа
- Перси вилнисем
- Александр Грибоедов
- Вырăс сăвăçисем
- Раççей империн çыравçисем
- Раççей империн пианисчĕсем
- Раççей çыравçисем
- XIX ĕмĕрти раççей çыравçисем
- XIX ĕмĕрти вырăс çыравçисем
- Раççей империн драматургĕсем
- Раççей дипломачĕсем
- МПУ-ран вĕренсе тухнăскерсем
- Раççей сатирĕсем
- Вĕлернĕ çыравçăсем
- Вĕлернĕ политиксем
- Мтацминд пантеонне пытарнисем
- Раççей композиторĕсем
- Пайăр çынсем марккă çинче