В-13
Ку терминӑн ытти пӗлтерӗшсем те пур, В-13 (НАР) пăхăр.| В-13 | ||
|---|---|---|
| Карап кун-çулĕ | ||
| Ялав патшалăхĕ |  СССР
| |
| Тăван порт | Кронштадт | |
| Шыва антарнă | ака, 25 1939 | |
| Флотран кăларнă | авӑн, 7 1954 | |
| Хальхи статус | салатнă | |
| Тĕп пахалăхсем | ||
| Карап тĕсĕ | Вăтам шывай кимми | |
| Проект палăртăвĕ | IX-бис серийĕ | |
| Хăвăртлăх (шывçи) | 19,4 çыхă | |
| Хăвăртлăх (шывай) | 9,5 çыхă | |
| Ĕçлĕ тарăнăш | 80 м | |
| Чи пысăк тарăнăш | 100 м | |
| Çӳрев автономлăхĕ | 30 талăк | |
| Экипаж | 46 çын | |
| Калăпăшсем | ||
| Шывçи шыв кăларăшĕ | 844 т | |
| Шывай шыв кăларăшĕ | 1 077 т | |
| Чи вăрăм (КВЛ) | 77,7 м | |
| Корпус чи анлăшĕ | 6,4 м | |
| Вăтам анса ларни (КВЛ йĕркипе) | 4 м | |
| Хĕçпăшал | ||
| Артиллери | 100-мм кĕпçеллĕ 1 45-мм кĕпçеллĕ | |
| Торпеда- мина хĕçпăшалĕ |
6 торпеда аппарачĕ (сăмсинче 4 тата хыçалта 2), пĕрлехи 533 мм калибрлă 12 янтă торпеда. | |
«В-13» (IX-бис серинчи, С — «Вăтам») — Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи вăхăтĕнчи совет дизель-электрика торпедăллă шывай кимми.
Историлле хыпар
Кимĕне «Красное Сормово» савутра тума пуçланă, шыва Балти флочĕ йышне кĕнĕ.
Çапăçу харçисем
«С-13» 4 çапăçу харçинче пулнă, 12 хутчен атакăланă, 19 торпедăпа пенĕ, пиллĕк транспорта путарнă, пĕрне амантнă.
- авӑн, 2 1942 — юпа, 19 1942
- юпа, 1 1944 — чӳк, 11 1944
- кӑрлач, 11 1945 — нарӑс, 15 1945
- ака, 20 1945 — ҫу, 23 1945
Путарнă транспортсем
Нимĕçсен «Wilhelm Gustloff» тата «General Steuben» транспорчĕсене шыва путарнă хыççăн «В-13» чапа тухать.
- брт)
- авӑн, 12 1942 финн пăрахучĕ «Jussi Н.» (2 325 брт)
- авӑн, 18 1942 голланд пăрахучĕ «Anna W.» (290 брт)
- юпа, 9 1944 «Siegfried» (563 брт) нимĕç транспортне амантнă
- «Wilhelm Gustloff» нимĕç транспорчĕ (25 484 брт)
- «General Steuben» (14 660 брт)
«Wilhelm Gustloff»
кабельт дистанцирен транспорта виçĕ торпедăпа тапăнать. Виççĕшĕ те тĕле çитеççĕ, тепĕр 40 минутран карап путать[1] «Wilhelm Gustloff» затонул. Хальхи хаклавсемпе 6000 яхăн çын пĕтнĕ.
Карап çинче:[1]
- экипажăн 173 пайташĕ
- вермахтăн аманнă 162 çар çынни
- 373 хĕрарăм çар çынни
- шывай вăйĕсен 2-мĕш вĕренӳ дивизин 918 матросĕпе офицерĕ
- 3000 паллă мар çын
- 5000 яхăн вăрçăран тарнă çын (çав шутра 3000 яхăн ача, ыттисем хĕрарăмсем) пулнă.
«Wilhelm Gustloff» транспорта путарни право енчен тĕрĕсех тенĕ[2], мĕншĕн тесен транспорт хăйне кирлĕ пек кăтартса мар, çар карапĕсем хушшинче пынă, борт çинче хĕçпăшал, çар çыннисем пулнă.
«General Steuben»
.jpg){kind=link}
1945 çулхи «Эмден» класĕнчи крейсер тесе) шыраса тупнă. Çĕрле, 00:50 вăхăтра карапа икĕ торпедăпа атакăланă. Иккĕшĕ те тĕл лекнĕ те карап 15 минутран шыва чăмать. 3000 ытла çын пĕтет (çак хисепсене кăтартаççĕ: 3608 çын вилнĕ, 659 çынна çăлнă), ытларах суранлă çăр çыннисемпе вăрçăран тарнăскерсем[3]
Карап çинче пулнă:
- 160 экипаж пайташĕ
- 2800 аманнă çын
- 800 вăрçăран тарнă çын
- 100 хĕçпăшалланнă салтак
- 270 медицина ĕçтешĕ
- Нимĕç Хĕрлĕ Хĕресĕн 12 аппăшĕ
- 64 зенитчик
- 61 ТÇВ ăстаçи (çыхăнуçсем, сигнальщиксем)
«Wilhelm Gustloff» тата «General Steuben» пĕтни тĕнчери тинĕс катастрофисем йышĕнче
| Карап | Çул | Патшалăх | Инкекре пĕтнисем | Пĕтнин сăлтавĕ |
|---|---|---|---|---|
| Гойя | 1945 | 
|
~ 7000 | Л-3 ШК атаки |
| Кап Аркона | 1945 |
|
5594 | .svg){kind=small} Авиаци атаки
|
| Вильгельм Густлофф | 1945 |
|
~ 5300 | ШК атаки С-13
|
| Эрмени | 1941 |
|
~ 5000 | Авиаци атаки
|
| Донья Пас | 1987 | 
|
~ 4375 | Танкерпа çапăнса çуннă |
| Ланкастри | 1940 |
|
~4000 | Авиаци атаки
|
| Генерал Штойбен | 1945 |
|
3608 | С-13 ШК атаки
|
| Тильбек | 1945 |
|
~ 2800 | Авиаци атаки
|
| Зальцбург | 1942 |
|
~ 2000 | М-118 ШК атаки |
| Титаник | 1912 |
|
1503 | Айсбергпа çапăннă |
| Лузитани | 1915 |
|
1198 | U-20 ШК атаки |
Кăсăклă фактсем
- Шыва путарнă пĕтĕмĕшле тоннажпа (44 138 брт) «В-13» ШК Совет Союзĕн ТÇФ иккĕмĕш (Л-3» ШК хыççăн) вырăнта.
- 1945 çулхи акан 20-мĕшĕнче «В-13» ШК Хĕрлĕ Ялав орденĕпе чысланă.
- 1954 çулхи юпан 6-мĕшĕнче «В-13» кимĕне «КБП-38» ят панă.
- 1954 çулхи авăнăн 7-мĕшĕнче «В-13» çапăçу йышĕнчен кăларнă, хĕпăшалне антарнă, ишсе çӳрекен вĕренӳ шывай киммине куçарнă.
- 1956 çулхи пушăн 23-мĕшĕнче «В-13» ТÇФ 11 № Ăслăлăх-тĕпчев институчĕн шывра çӳрекен хатĕрсен ушкăнне кĕртнĕ.
- 1956 çулхи раштавăн 17-мĕшĕнче «В-13» ТÇФ шывпа çӳрев хатĕрĕсен ят-йышĕнчен кăларнă.
- 1957 çулхи çăвăн 31-мĕшĕнче «В-13» йĕркерен кăларнă, каярах вакланă.
- Хĕçпăшаллă Вăйсен Тĕп музейĕнче «В-13» шывай киммин ялавне курма пулать.
- «В-13» ШК рубкин копине Чулхула кремлĕн территоринче курма пулать.
Асăрхавсем
- ^ 1 тата 2 М.Морозов. Гибель «Вильгельма Густлова»: правда и домыслы. - Военно-Исторический сборник «Мифы Великой Отечественной», М.: Яуза, Эксмо, 2008 ISBN 978-5-699-28293-7
- ^ Вильгельм Густлов, человек и теплоход 2016 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче архивланӑ.
- ^ http://www.mediasprut.ru/info/c13/marinesko7.shtml МедиаСпрут
Каçăсем
- www.sovboat.ru // С-13
- www.morflot.tsi.ru// IX-бис тĕсĕн шывай киммисем 2009 ҫулхи Ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче архивланӑ.
- Вăрçă-промăçлă курьер 2008 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнче архивланӑ.
В тĕс — «Вăтам» шывай киммисем |
||
|---|---|---|
| IX серийĕ |
В-1*† · В-2† · В-3† | .svg){kind=small} |
| IX-бис серийĕ |
В-4† · В-5† · В-6† · В-7† · В-8† · В-9† · В-10† · В-11† · В-12† · В-13* · В-14 · В-15 · В-16 · В-17 · В-18 · В-19 · В-20 · В-21 · В-22 · В-23 · В-24 · В-25 · В-26 · В-31* · В-32† · В-33** · В-34† · В-35 · В-51* · В-52 · В-53 · В-54† · В-55† · В-56*** · В-101* · В-102 · В-103 · В-104* | |
| IX-бис серийĕ |
В-36 · В-37 · В-38 | |
| XVI серийĕ (IX-бис-2) |
В-27 · В-28 · В-29 · В-30 · В-39 · В-40 · В-41 · В-42 · В-43 · В-44 · В-45 · В-46 · В-47 · В-48 · В-49 · В-58 · В-59 · В-60 · В-61 · В-62 · В-63 | |
| † Путнă / * Хĕрлĕ Ялавлă / ** Гварди / *** Хĕрлĕ Ялавлă тата Гварди | ||
| Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи тапхăрĕнчи совет шывай киммисем | |||
|---|---|---|---|
 | Д — «Декабрист» |
Л — «Ленинец» |
Щ — «Щука» |
П — «Правда» |
М — «Малютка» |
С — «Вăтам» |
К — «Крейсерская»
| | |