Кошелев Михаил Тимофеевич

	Ҫын пирки
	Кошелев Михаил Тимофеевич
Çуралнă вăхăт	20.11.1911
Çуралнă вырăн	Чӗмпӗр кӗпӗрни, Раççей Империйĕ;
Вилнĕ вăхăт	13.3.1979 (67 ҫул)
Вилнĕ вырăн	Ташкент, Узбекская ССР[d], СССР;
Гражданлăх	СССР;
Пăхăнулăх	СССР;
Премисемпе чысланисем	;

Кошелев Михаил Тимофеевич (чӳк, 7, 1911(19111107), Чуварлей, Чӗмпӗр кӗпӗрни - пуш, 13, 1979(19790313), Ташкент) — совет ҫар ҫынни, Совет Союзӗн Геройӗ (1944), гварди сержанчӗ, Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑскер.

Кун-ҫулӗ

Хресчен ҫемйинче ҫуралнӑ; 5 класс вӗренсе пӗтернӗ. 1926 ҫултанпа Турксиб тунӑ ҫӗрте ӗҫленӗ. 1933–1936 ҫулсенче Хӗрлӗ Ҫарта хӗсметре тӑнӑ; демобилизаци хыҫҫӑн Ташкента таврӑннӑ.

1942 ҫулхи пуш уйӑхӗнче Ташкентри Ленин райвоенкомачӗ ӑна каллех ҫара чӗнсе илнӗ. Ҫурла уйӑхӗнчен пуҫласа Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин фрончӗсенче пехотӑри ҫапӑҫусене хастар хутшӑннӑ. Хӗрлӗ Ялав орденӗпе чысланма тивӗҫ пулнӑ. 1943 ҫулта — 110-мӗш гварди стрелоксен дивизин 310-мӗш гварди стрелоксен полкӗн отделени командирӗ, гварди сержанчӗ.

1943 ҫулхи юпан 9-мӗшӗнче боецсен ушкӑнӗпе Куцеволовка салине (Кировоград облаҫӗн Онуфриевка районӗ) тылран тапӑнса кӗнӗ, гранатӑсемпе дзота пӗтернӗ, ку вара подразделение тапӑнмашкӑн ҫул уҫса панӑ. Гвардеецсем систермесӗр блиндаж патне йӑпшӑнса пынӑ та нимӗҫсен ҫар чаҫӗн штабне ярса илнӗ. Совет салтакӗсем нимӗҫсен офицерне, унӑн ҫумӗнче пит кирлӗ хутсем пулнӑ, тыткӑна илме, темиҫе гитлеровеца пӗтерме пултарнӑ. Унтан, тыткӑна лекнисене пуҫлӑхсене парса хӑварнӑ хыҫҫӑн ҫапӑҫӑва таврӑннӑ та танк десанчӗ йышӗнче 167,8 ҫӳллӗ вырӑна штурмланӑ ҫӗре хастар хутшӑннӑ, унта малалла тапӑнма чӑрмантарнӑ тӑшман дзочӗ пулнӑ. Ҫак ҫапӑҫура, дзота гранатӑсем пӑрахса паттӑрлӑх кӑтартнӑ май, контузиленнӗ.

СССР Аслӑ Канаш Президиумӗн 1944 ҫулхи нарӑсӑн 22-мӗшӗнчи «Совет Союзӗн Геройӗ ячӗпе Хӗрлӗ Ҫарӑн офицер, сержант тата рядовойсен составне чыслани ҫинчен» Хушӑвӗпе ӑна «Днепр юханшывӗ урлӑ каҫнӑ чухне командовани панӑ ҫар заданийӗсене кӑтартуллӑ пурнӑҫланӑшӑн, юханшывӑн сылтӑм ҫыранӗнче ҫапӑҫури ҫитӗнӳсене аталантарнӑшӑн тата хастарлӑхпа паттӑрлӑх кӑтартнӑшӑн» Совет Союзӗн Геройӗ ячӗпе, Ленин Орденӗпе тата «Ылтӑн Ҫӑлтӑр» медалье чысланӑ^[1].

Ҫапӑҫура аманнӑ хыҫҫӑн (контузиленнӗ май) ӑна госпитале сывалма янӑ, ун хыҫҫӑн аманнине пула демобилизациленнӗ те Ташкента таврӑннӑ. Ташкент чукун ҫулӗ ҫинче ӗҫленӗ^{КПСС ретне кӗнӗ.}

1979 ҫулхи пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗнче вилнӗ, ӑна Ташкентри Ҫар масарӗнчи Паттӑрсен аллейинче пытарнӑ.

Наградӑсем

Совет Союзӗн Геройӗ (3904 № медаль, 1944 ҫ. нарӑсӑн 22-мӗшӗ);
Ленин орденӗ;
Хӗрлӗ Ялав орденӗ;
медальсем.

Ӑнлантарусем

^ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии» от 22 февраля 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 5 Пуш уйӑхӗн (№ 13 (273)). — С. 1. 2022 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.
^ Совет Союзӗн геройӗсем: кӗске биографи словарӗ, 1987

Вуламалли

Кошелев Михаил Тимофеевич. //Совет Союзӗн геройӗсем: кӗске биографи словарӗ / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — Воениздат, 1987. — Т. 1. — 911 с. — 100 000 экз.

Каҫӑсем

«Патшалăх паттăрĕсем» сайтĕнче

Ку статьяна РУВИКИН Вырӑс уйрӑмӗнчи Кошелев, Михаил Тимофеевич статьяна чӑвашла куҫарса хатӗрленӗ.

[1] Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии» от 22 февраля 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 5 Пуш уйӑхӗн (№ 13 (273)). — С. 1. 2022 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.

[Совет_Союзӗн_геройӗсем:_кӗске_биографи_словарӗ—1987——-2] Совет Союзӗн геройӗсем: кӗске биографи словарӗ, 1987

[1]