Лоренц улшăвĕсем

Кунти Улшу сăмаха, — терминсен шайĕнче, — Улшăну, Улăштару, Урăхлату т. ыт. те тенисемпе пăтраштармалла мар

Ло́ренц улшăвĕсем — векторла (эппин, аффинла) псевдо-Евклидла уçлăхăн, вăрăмăша е, тепĕр майлă тата эквивалентлăн каласан, векторсен скалярла хутлавне упракаан линилле улшăвĕсем.

Псевдо-Евклидла уçлăхăн $(n-1,\;1)$ сигнатурăллă Лоренц улшăвĕсемпе физикăра анлăн усă кураççĕ, сăмахран, танлаштарулăхăн ятарлă теорийĕнче (СТО), — унта аффинла псевдо-Евклидла уçлăх вырăнĕнче — тăватă хапаллă уçлăх-вăхăт континуумĕ (Минковски уçлăхĕ)

Физикăри Лоренц улшăвĕсем

Уçлăх тĕнĕлĕсем коллинеарлă (параллеллĕ) чухнехи улшăвсен курăмĕ

Енчен $K'$ ИСО (инерциаллă пуçлав тытăмĕ) $K$ ИСО тĕлĕшпе $x$ тĕнĕл тăрăх улшăнми $v$ хăвăртлăхпа куçсан, координатсен пуçламăшĕсем вăхăтăн малтанхи самантĕнче икĕ тытăмра та пĕрех пулсан, вара Лоренц тÿрĕ улшăвĕсем çапла пулаççĕ:

$x'={\frac {x-vt}{\sqrt {1-v^{2}/c^{2}}}},$

$y'=y,\$

$z'=z,\$

$t'={\frac {t-(v/c^{2})x}{\sqrt {1-v^{2}/c^{2}}}},$

кунта $c$ — çутă хăвăртлăхĕ, штрихлă капсем $K'$ тытăмра виçĕннĕ, штрихсăррисем — $K$ тытăмра.

Çавăн пекех

• Кăткăс куçăм (формула преобразования скорости, согласованная с преобразованиями Лоренца)
• Игнатовский Владимир Сергеевич
• Томас прецессийĕ
• Лоренц ушкăнĕ
• Галилей улшăвĕсем

Литература

• Ландау Л. Д., Лифшиц Е. М. Теория поля. — Издание 7-е, исправленное. — М.: Наука, 1988. — 512 с. — («Теоретическая физика», том II). — ISBN 5-02-014420-7..
• Физическая энциклопедия, т. 2 — {{{1}}} м: Большая Российская Энциклопедия стр. 6082012 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗнче архивланӑ. и стр. 6092004 ҫулхи Ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче архивланӑ..
• Фёдоров Ф. И. Группа Лоренца. — {{{1}}} м: Наука, 1979. — 384 с.
• Гельфанд И. М., Минлос Р. А., Шапиро З. Я. Представление группы вращений и группы Лоренца. М., 1958.
• Шафаревич И. Р., Ремизов А. О. Линейная алгебра и геометрия. — М.: Физматлит , 2009.

Каçăсем

• Преобразования Лоренца2021 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнче архивланӑ. в книге Релятивистский мир2021 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ..