Максим Горький

«РУВИКИ» ирӗклӗ энциклопединчи материал
Максим Горький
1900 çул патнелле
1900 çул патнелле
Ҫуралнӑ чухнехи ячӗ Алексей Максимович Пешков
Псевдонимсем Максим Горький,
Иегудиил Хламида
Ҫуралнӑ 1868, пуш, 28
Ҫуралнӑ вырӑн Чулхула, Раҫҫей империйӗ
Вилнӗ ҫӗртме, 18, 1936
Вилнӗ вырӑн Горки, Мускав облаҫӗ, РСФСР, СССР
Гражданлӑх Раççей империйĕFlag of Russia.svg Раççей империйĕ
СССРFlag of the Soviet Union.svg СССР
Мӗн енӗпе ӗҫленӗ XIX, XX ĕмĕрсенчи раççей, совет çыравçи, XX ĕмĕрти раççей драматургĕ, журналист, публицист
Пултарулӑх ҫулӗсем 1892—1936
Направлени Романтизм/Реализм
Хайлавсен чӗлхи вырăс
Наградӑсем Ленин орденĕ
Автограф Автограф ӳкерчӗкӗ
Логотип РУВИКИ.Медиа РУВИКИ.Медиа ҫинчи материалсем

Макси́м Го́рький (чăн ячĕ — Алексе́й Макси́мович Пешко́в[1][2][3]; çавăн пекех тăтăшах çыравçăн чăн ятне псевдонимĕпе пĕрле асăнни те пур — Алексе́й Макси́мович Го́рький; 1868, пуш, 28, Чулхула, Раҫҫей империйӗҫӗртме, 18, 1936, Горки[4], Мускав облаҫӗ, СССР) — вырăс çыравçи, прозăçи, драматургĕ. Тĕнчере чи пысăк та чаплă вырăс çыравçисемпе шухăшлавçисенчен пĕри[5].

Ачалăхĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Алексей Максимович Пешков 1868 çулта Чулхулара, Ковалиха урамĕнче çуралнă. Унăн кукаçин - Василий Васильевич Каширинăн - сăрă лаçĕ, чул фундаменчĕ çине лартнă пысăк пура çурчĕ пулнă [6]. Ашшĕ - Максим Савватьевич Пешков (1840—1871), столяр пулса тупăшланă, унчен ăна офицер хисепне туртса илнĕ. Виçĕ çул тултарнă Алёша Пешков холерăпа чирленĕ, анчах та чĕрĕлнĕ. Ывăлĕнчен холера ерсен, М. С. Пешков 1871 çулта утăн 29-мĕшĕнче Аçтăрханра (унта вăл пăрахут канторине ертсе пынă) вилнĕ. Алёша ашшĕне пачах та астуман, анчах та унăн пирки тăвансем каласа панисем тарăн йĕр хăварнă — «Максим Горький» псевдонимне вăл 1892 çулта Максим Савватьевича хисеплесе йышăннă. Лекçейĕн амăшне Варвара Васильевна тесе чĕннĕ, хĕр чухнехи хушамачĕ - Каширина (1842—1879) — меçчен çемьйинчен тухнăскер; çамрăклах упăшкасăр тăрса юлнăскер, иккĕмĕш хут качча кайнă, 1879 çулта çурлан 5-мĕшĕнче чахоткăпа амакланса çĕре кĕнĕ. Максимăн кукамăшĕ — Акулина Ивановна арçына ачана çитĕнтернĕ.

Яшлăх, литературăри пĕрремĕш утăмĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Литературăри тата пĕрлĕхри ĕç-хĕлĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пултарулăх ĕçĕсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Романсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Повеçсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Калавсем, очерксем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пьесăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Публицистика[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • 1906 — «Мои интервью», «В Америке» (памфлетсем)
  • 1912 — Фельетон. Начало рассказа // Сибирская торговая газета. № 77. 7 апреля 1912 года. Тюмень (перепечатка с газеты «Мысль» (Киев)).
  • 1917—1918 — цикл статей «Несвоевременные мысли» в газете «Новая жизнь» (в 1918 вышел отдельным изданием[9]).
  • 1922«О русском крестьянстве»

Литература

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Комментарисем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  1. ^ Сам Горький считал, что его настоящая фамилия Пешков должна произноситься с ударением на О:

    Тогда я счёл возможным пояснить ему:
    — Я не Каширин, а — Пешко́в…
    — Пе́шков? — неверно повторил он. — Хорошее дело.

  2. ^ «Пешков хушамат пеший е пешка сăмахсемпе çывăх мар, унăн тымарĕ калаçури Пешко (Петĕр) вариантран тухать темелле. Çак хушамата пĕрремĕш сыпăкне пусса калаççĕ, тĕрĕсрех Пешко́в темелле тенĕ А. М. Горький» (Ганжина И. М. . — М.: Астрель: ACT. — С. 367. — 672 с. — ISBN 5-237-04101-9.)
  3. ^ БЭС ([1])
  4. ^ Вайнберг И. И. Горький Максим. // Русские писатели. 1800—1917. Биографический словарь. Т. 1. — М.: Изд-во «Советская Энциклопедия», 1989. — С. 645—657.
  5. ^ Басинский, 2005, с. 440—441, 452
  6. ^ Басинский, 2005, с. 21
  7. ^ См. М. Горький. Солдаты на Викитеке.
  8. ^ Сказки об Италии 2010 ҫулхи Ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче архивланӑ.
  9. ^ См. «Революция и культура» на Викитеке.

Шаблон:Максим Горький хайлавĕсене экранизациленисем