Ковров районӗ

«РУВИКИ» ирӗклӗ энциклопединчи материал
Ковров районӗ
Администраципе территори пайӗ Улатимĕр облаçĕ[1]
Патшалӑх
Лаптӑкӗ
  • 1819,34 квадратный километр[2]
Администраци центрӗ Ковров[d][1]
Никӗсленӗ / йӗркеленӗ вӑхӑт 1929 ҫулхи акан 10-мӗшӗ
Административлӑ пайланать Городское поселение посёлок Мелехово[d][1], Ивановское сельское поселение[d][1], Клязьма ял тӑрӑхӗ[1], Малыгино ял тӑрӑхӗ[1] тата Новосельское сельское поселение[d][1]
Вырнаҫӑвӗн картти
Сӑн
Халӑх йышӗ
  • ▼30 174 ҫын (2021)[3]
Официаллӑ сайт akrvo.ru
Ковров районӗ на карте
Точка
Логотип РУВИКИ.Медиа РУВИКИ.Медиа ҫинчи материалсем

Ковров районӗ — Владимир облаҫӗн ҫурҫӗр енче вырнаҫнӑ администраципе территори виҫи (район) тата муниципаллӑ виҫе (муниципаллӑ район).

Администраци центрӗ — Ковров хула.

Географи

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Район Владимир облаҫӗн ҫурҫӗр-тухӑҫ енче вырнаҫнӑ, Владимир облаҫӗн Вязники, Камешково, Судогда, Селиваново районӗсемпе, ҫавӑн пекех Иваново облаҫӗпе чикӗленет.

Лаптӑкӗ 1817 ҫм² (облаҫри районсем хушшинче 7-мӗш вырӑнта тӑрать).

Тӗп юханшывӗсем — Клязьма, Нерехта, Уводь.

Ҫут ҫанталӑк ресурсӗсем

Район флоринче 948 хӑваллӑ ӳсентӑран тӗсӗ пур.

Историйӗ

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Района 1928 ҫулхи акан 29-мӗшӗнче Ивановӑн Промышленность облаҫӗн Владимир тӑрӑхӗ шутӗнче йӗркеленӗ. Ун шутне маларах Владимир кӗпӗрнин шутне кӗнӗ Ковров уесӗн лаптӑкӗ тата Владимирпа Вязники уесӗсен пайӗсем кӗнӗ.
  • 1935 ҫулхи кӑрлачӑн 25-мӗшӗнче районӑн ҫурҫӗр пайӗ ҫӗнӗрен йӗркеленнӗ Савино районне кӗнӗ, кӑнтӑр-тухӑҫри икӗ ял канашне ҫӗнӗрен йӗркеленнӗ Никологор районне куҫарнӑ.
  • 1936 ҫулхи чӳкӗн 1-мӗшӗнче Ковров хули облаҫа пӑхӑнакан хуласен шутне кӗртнӗ, ҫапла май ӑна район йышӗнчен кӑларнӑ, апла пулин те вӑл унӑн центрӗ пулса юлнӑ.
  • 1940 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗ тӗлне район шутне Камешково ӗҫ ҫыннисен посёлокӗ тата 34 ял канашӗ кӗнӗ: Авдотьино, Алексеевски, Бялково, Аслӑ Всегодички, Брызгалово, Вахромеево, Великово, Волковойново, Дмитриево, Иваново-Тынцово, Иваново-Эсино, Клюшниково, Клязьмино-Хулаш, Коверино, Хӗрлӗ Грива, Хӗрлӗ Маяк, Крестниково, Крутово, Малышево, Милиново, Новӑй, Осипово, Патакино, Репники, Ряхово, Санниково, Сергейцево, Смолино, Старӑй, Тынцово, Шашово, Шиловски, Эдемски.
  • 1940 ҫулхи нарӑсӑн 10-мӗшӗнче район шутӗнчен ҫӗнӗрен йӗркеленнӗ Камешково районне Камешково ӗҫ ҫыннисен посёлокӗпе тӑхӑр ял канашне куҫарнӑ: Брызгалова, Вахромеево, Волковойново, Коверино, Патакино, Ряхово, Сергейцево, Тынцово, Эдемски.
  • 1944 ҫулхи ҫурлан 14-мӗшӗнчен пуҫласа Ковров районне 24 ял канашӗ йышӗнче ҫӗнӗрен йӗркеленнӗ Владимир облаҫне куҫарнӑ.
  • 1945 ҫулта Хӗрлӗ Маяк тата Хӗрлӗ Октябрь ялсене ӗҫ ҫыннисен посёлокӗ шутне кӗртнӗ.
  • 1954 ҫулта ял канашӗсене пӗрлештернӗ: Аслӑ Всегодичипе Мӑн Высоковӑна — Аслӑ Всегодичи ял канашне пӗрлештернӗ, Бельковопа Шашовӑна — Бельково ял канашне, Великовӑпа Крутовӑна — Великово ял канашне, Иваново-Эсинӑпа Алексеевскине — Иваново ял канашне, Клязьмино-Хулаш, Репники и Старӑйне — Клязьма ял канашне, Клюшниковӑпа Дмитриевӑна — Клюшниково ял канашне, Малышевӑпа Авдотьинӑна — Малышево ял канашне, Осиповӑпа Крестниковӑна — Осипово ял канашне, Санниковопа Хӗрлӗ Гривӑна — Санниково ял канашне, Смолино, Хӗрлӗ Маяк тата Милиновӑна — Смолин ял канашне.
  • 1958 ҫулта Мелехово посёлокне ӗҫ ҫыннисен посёлокӗсен шутне кӗртнӗ, ҫак ял канашӗсене пӑрахӑҫланӑ: Бельково ял канашӗнчи ял-хуласене Великово ял канашне куҫарнӑ, Шиловски ял канашӗнчи ялсене — Иваново ял канашне.
  • 1959 ҫулта Новӑй ял канашне пӑрахӑҫланӑ та унӑн лаптӑкне Иваново ял канашӗн йышне кӗртнӗ.
  • 1963 ҫулхи нарӑсӑн 1-мӗшӗнче Ковров ял районне (центрӗ — Ковров хули) туса хунӑ, унта 17 ял канашӗ кӗнӗ: Ковров районӗнчи тӑхӑр ял канашӗ (Аслӑ Всегодичи, Великово, Иваново, Клюшниково, Клязьма, Малышево, Осипово, Санниково, Смолино); Камешково районӗнчи 6 ял канашӗ тата Никологорск районӗнчи 2 ял канашӗ. 1963 ҫулхи ҫӗртмен 12-мӗшӗнче район шутне Иваново облаҫӗнчен Сельцово ял канашне куҫарнӑ.
  • 1965 ҫулхи кӑрлачӑн 12-мӗшӗнче Ковров ял районӗ вырӑнне Ковров районне йӗркеленӗ, унта Мелехово, Хӗрлӗ Маяк, Хӗрлӗ Октябрь ӗҫ ҫыннисен посёлокӗсем тата 11 ял канашӗ (Аслӑ Всегодичи, Великово, Иваново, Клюшниково, Ключи, Клязьма, Малышево, Осипово, Санниково, Сельцо, Смолино) кӗнӗ, ултӑ ял канашне Камешково районне куҫарнӑ; пӗрине — Вязники районне.
  • 1972 ҫулта Павловски ял канашне йӗркеленӗ, унӑн йышне Иваново ял канашӗн ялӗсем куҫнӑ. Улӑштарнӑ: Великово ял канашӗн центрӗ Новӑй посёлока куҫнӑ, ял канашне Новӑй ял канашӗ ят панӑ, Ключи ял канашӗн центрне Шевински ялне куҫарнӑ, ял канашне Шевински ят панӑ, Малышево ял канашӗн центрне Ручей ялне куҫарнӑ, ял канашне Ручей ят панӑ, Сельцо ял канашӗн центрне Пантелеево салине куҫарнӑ, ял канашӗн ятне Пантелеево ҫине улӑштарнӑ.
  • 1987 ҫулта Павловскипе Иваново ял канашӗсене пӗрлештернӗ — ҫӗнни Иваново ял канашӗ ятлӑ пулса тӑнӑ.
  • 1993 ҫулта Павловски ял канашне ҫӗнӗрен йӗркеленӗ, унта Иваново ял канашӗнчи ялсен пер пайне куҫарнӑ.
  • 1998 ҫулта реформа иртнине пула мӗнпур ял канашӗ вырӑнне ял тӑрӑхӗсем туса хунӑ.
  • 2003 ҫулта Хӗрлӗ Маяк, Хӗрлӗ Октябрь тата Мелехово ял округӗсене йӗркеленӗ.
  • 2004 ҫулта Хӗрлӗ Маяк тата Хӗрлӗ Октябрь ӗҫ ҫыннисен посёлокӗсене ял шайӗнчи пурӑнмалли вырӑн шайне куҫарнӑ.

Халӑх йышӗ

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Халӑх йышӗ
1929[4]1939[5]1959[6]1970[7]1979[8]1989[9]
110 387↘79 101↘39 083↗39 365↘36 002↘30 044
2002[10]2009[11]2010[12]2011[13]2012[14]2013[15]
↗31 148↘29 797↗31 477↘31 396↗31 525↘31 516
2014[16]2015[17]2016[18]2017[19]2018[20]2019[21]
↘31 355↘31 333↘31 234↗31 239↘30 937↘30 748
2020[22]2021[23]
↘30 612↘30 174
25 000
50 000
75 000
100 000
125 000
150 000
1979
2011
2016
2021
Урбанизаци

Районӑн хула евӗрлӗ пурӑнмалли вырӑнсенче (Мелехово хула евӗрлӗ посёлок) халӑхӑн 21.74 % пурӑнать.

Муниципалитетпа территориллӗ тытӑмӗ

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Муниципаллӑ Ковров район шутне 6 муниципаллӑ виҫе кӗрет, ҫав шутра 2 хула тата 4 ял тӑрӑхӗ:

№Муниципаллӑ
виҫе		Администраци вырнаҫӑвӗЯл-хула
шучӗ		Халӑх йышӗЛаптӑк,
км2
1e-06Хула тӑрӑхӗ:
1Мелехово посёлокӗМелехово хеп1↘6560[24]
2Доброград посёлокӗДоброград хеп1#Н/Д[25]
2.000002Ял тӑрӑхӗсем:
3ИвановоИваново сали30↗5030[24]515,57[26]
4КлязьмаКлязьма Хулашӗ сали63↗5520[24]511,18[26]
5МалыгиноРучей ялӗ37↘8653[24]250,22[26]
6НовосельскиНовӑй посёлокӗ41↗4411[24]536,13[26]

Вырӑнти хӑй тытӑмлӑха йӗркеленӗ май 2004 ҫулта ҫӗнӗрен хатӗрленӗ муниципаллӑ районта пӗр хула тата виҫӗ ял тӑрӑхне туса хунӑ. 2005 ҫулта вӗсем вырӑнне пӗр хула тата тӑватӑ ял тӑрӑхне уйӑрнӑ. 2022 ҫулта иккӗмӗш хула тӑрӑхне (Доброград посёлокӗ) (Новосельски ял тӑрӑхӗнчен) палӑртнӑ.

Ял-хулисем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ковров районӗнче 173 ял-хула вырнаҫнӑ.

2019 ҫулхи раштав уйӑхӗнче ҫӗнӗ пурӑнмалли вырӑна — Доброград пасёлокне — йӗркеленнӗ.

Транспорт

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Район урлӑ Мускавпа Чулхулана ҫыхӑнтаракан «Атӑл» М7 федераллӑ автомобиль ҫулӗ, ҫавӑн пекех Иваново тата Муром енне тӑсӑлакан чукун ҫулсем иртеҫҫӗ.

Археологи

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Шашово тата Федотово ялсем ҫывӑхӗнче пирӗн эрӑччен II пинҫуллӑхӑн иккӗмӗш чӗрӗкӗ пуҫламӑшӗнчи фатьян культурин улӑп тӑприсене тупнӑ. Нерехта юханшывӗ хӗрринче Сенински Картишӗ ял патӗнче апаш культурин улӑп тӑприсене чавнӑ (пирӗн эрӑчченхи II пинҫуллӑх варри).

Ӑнлантарусем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  1. ^ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ОКТМО. 179/2016. Центральный ФО
  2. ^ http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst17/DBInet.cgi?pl=8006001
  3. ^ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Tom1_tab-5_VPN-2020.xlsx
  4. ^ https://web.archive.org/web/20110106213322/http://www.prlib.ru/Lib/pages/item.aspx?itemid=22816.
  5. ^ https://web.archive.org/web/20131118162613/http://demoscope.ru:80/weekly/ssp/rus_pop_39_2.php.
  6. ^ https://web.archive.org/web/20110819102943/http://www.webgeo.ru:80/db/1959/rus-1.htm.
  7. ^ https://web.archive.org/web/20110811220946/http://webgeo.ru/db/1970/rus-centr.htm.
  8. ^ https://web.archive.org/web/20110910160902/http://webgeo.ru/db/1979/rus-centr.htm.
  9. ^ https://web.archive.org/web/20111010033657/http://demoscope.ru:80/weekly/ssp/rus89_reg1.php.
  10. ^ https://web.archive.org/web/20120203125040/http://www.perepis2002.ru/ct/doc/1_TOM_01_04.xls.
  11. ^ https://web.archive.org/web/20150518102941/http://www.gks.ru/bgd/regl/B09_109/IssWWW.exe/Stg/d01/tabl-21-09.xls.
  12. ^ https://web.archive.org/web/20140907143317/http://vladimirstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/vladimirstat/resources/09e276004c9f417e8eabaec96f4deaac/численность+населения+по+населенным+пунктам+владимирской+области.xlsx.
  13. ^ http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst17/DBInet.cgi?pl=8112027.
  14. ^ https://web.archive.org/web/20130516092833/http://www.gks.ru/free_doc/doc_2012/bul_dr/mun_obr2012.rar.
  15. ^ https://web.archive.org/web/20131012013314/http://www.gks.ru/free_doc/doc_2013/bul_dr/mun_obr2013.rar.
  16. ^ https://web.archive.org/web/20140810202114/http://www.gks.ru/free_doc/doc_2014/bul_dr/mun_obr2014.rar.
  17. ^ https://web.archive.org/web/20150923180801/http://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/bul_dr/mun_obr2015.rar.
  18. ^ http://web.archive.org/web/20210508043701/http://www.gks.ru/free_doc/doc_2016/bul_dr/mun_obr2016.rar.
  19. ^ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2017/bul_dr/mun_obr2017.rar.
  20. ^ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2018/bul_dr/mun_obr2018.rar.
  21. ^ https://web.archive.org/web/20210502132133/http://www.gks.ru/free_doc/doc_2019/bul_dr/mun_obr2019.rar.
  22. ^ https://web.archive.org/web/20200822004543/https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/CcG8qBhP/mun_obr2020.rar.
  23. ^ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Tom1_tab-5_VPN-2020.xlsx.
  24. ^ 1, 2, 3, 4, 5, 6 Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более. Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года. На 1 октября 2021 года. Том 1. Численность и размещения населения (выр.) (XLSX). Пӑхнӑ кун: 1 Авӑн уйӑхӗн 2022. Архивланӑ 1 Авӑн уйӑхӗн 2022 ҫул.
  25. ^ Доброград > Даннӑйсем тупӑнмарӗҫ. Тен, страница ятне улӑштарнӑ. Справочнике тӗрӗслӗр
  26. ^ 1, 2, 3, 4 Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег <ref>; для сносок 17_8006001 не указан текст
  27. ^ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171 Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Владимирской области (выр.). Пӑхнӑ кун: 21 Утӑ уйӑхӗн 2014. Архивланӑ 7 Авӑн уйӑхӗн 2014 ҫул.
  28. ^ Доброград > Даннӑйсем тупӑнмарӗҫ. Тен, страница ятне улӑштарнӑ. Справочнике тӗрӗслӗр

Каҫӑсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Район администрацийӗн сайчӗ
Çăлкуç — «https://cv.ruwiki.ru/w/index.php?title=Ковров_районӗ&oldid=1595157»