Кӗҫӗн Всегодичи
| Кӗҫӗн Всегодичи | |
|---|---|
| Администраципе территори пайӗ | Малыгино ял тӑрӑхӗ[1] |
| Уникальный номер ГАР | c59d727c-efe2-4a68-96c9-73819c3ccbeb |
| Патшалӑх | |
| Сехет тӑрӑхӗ | UTC+3 |
| Почта индексӗ | 601964 |
| Халӑх йышӗ |
|
 РУВИКИ.Медиа ҫинчи материалсем | |
.svg)
Кӗҫӗн Всегодичи — Владимир облаҫӗн Ковров районӗнчи ял, Малыгино ял тӑрӑхне кӗрет.
Географи
Ял тӑрӑхӗн центрӗ шутланакан Ручей ялӗнчен 10 ҫухрӑмра ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫнелле тата район центрӗ шутланакан Ковров хуларан 15 ҫухрӑм ҫурҫӗрелле Уводь (Клязьма юппи) вырнаҫнӑ.
Историйӗ
XVIII ӗмӗр пуҫламӑшӗччен Мускав патшалӑхӗн Мускавхыҫ крайӗн Владимир уесӗ шутне кӗнӗ[3].
Патриархӑмӑрӑн хысна приказӗн 1628 ҫулхи окладлӑ кӗнекинче «Кӗҫӗн Всегодичири кермен ялӗнчи патшан тӗлӗнмелле ӗҫ тӑвакан аслӑ Микула чиркӗвӗ…» тесе ҫырса хунӑ. XVII ӗмӗрте 1653 ҫулӑн оклад кӗнекинче прихут пирки ҫапла ҫырнӑ: «ҫак чиркӳн 2 пуп килӗ, пономарь килӗ, просвирнян килӗ, чиркӳри пӗччен пурӑнакансен 10 килӗ, тата хресченсен 326 килӗ, пӗччен пурӑнаканӑн 20 килӗ пур». XVII ӗмӗрӗн иккӗмӗш ҫурринчен пуҫласа XVIII ӗмӗрӗн вӗҫӗччен ялта икӗ йывӑҫ чиркӳ пулнӑ: вутӑ хутса ӑшӑтманскер — сӑваплӑ та тӗлӗнтермӗш ӗҫсем тӑвакан Микула ячӗпе тата ӑшӑтаканскер — Таса Турамӑш ҫуралнин ячӗпе. Чиркӳре упранса юлнӑ храмра хатӗрленӗ ӑшӑ Таса Турамӑш ҫуралнин чиркӗвӗ пирки ҫырнӑ хутсенчен Таса Турамӑш Ҫуралнин чиркӗвӗн ҫӗнӗ йывӑҫ ҫуртне 1686 ҫулта туса лартни паллӑ; 1713 ҫулта патриарх приказӗнчи хушупа ҫак чиркӗве Кармушин ялне куҫарнӑ. Ун вырӑнне салара ҫӗнӗ йывӑҫ чиркӳ туса лартнӑ та ӑна малтанхи ятпа сӑвапланӑ; 1768 ҫулта вӑл кивелсе ҫитнине пула ку чиркӗве пӑрахӑҫланӑ. Ҫӗнӗрен тунӑ йывӑҫ чиркӳ 1783 ҫулччен тӑнӑ; асӑннӑ ҫулта ялта пушар тухнӑ хыҫҫӑн вӑл ҫунса кӗленнӗ. Ҫунса кайнӑ Турамӑш-Раштав чиркӗвӗпе кивелсе кайнӑ Микула чиркӗвӗ вырӑнне 1784 ҫулта Владимир тата Муром епископӗ Виктор преосвященство хатӗрленӗ хутпа прихут ҫыннисем ҫӗртмен 22-мӗшӗнче икӗ престоллӑ чул чиркӳ тума тытӑннӑ: Сӑваплӑ Турамӑш Ҫурални ячӗпе тата сӑваплӑ та тӗлӗнмелле ӗҫсен тунӑ Микула ячӗпе. Сӑваплӑ та тӗлӗнтермӗш ӗҫсем тӑвакан Микула ячӗпе ӑшӑ придела туса пӗтернӗ хыҫҫӑн ӑна 1788 ҫулта сӑвапланӑ, Сӑваплӑ Турӑ амӑшӗ Ҫуралнин ячӗпе тӗп сивӗ престола 1797 ҫулта сӑвапланӑ. 1822–1823 ҫулсенче чиркӳн пӗр тӑрри вырӑнне пилӗк тӑрӑ туса лартнӑ, чусран тунӑ ҫивитти вырӑнне тимӗрпе улӑштарнӑ; 1840 ҫулта чиркӗвӗн шалти стенисем ҫине сӑваплӑ картинӑсем ӳкерсе тухнӑ. 1863 ҫулта ӑшӑ чиркӗве анлӑлатнӑ, унта тепӗр придел ӑсталанӑ — Ҫӳлхуҫанӑн Тӳрӗ те Чӗртекен Хӗресне Лартнине чысласа хатӗрленӗ; 1867 ҫулта ҫак придел стенисене сӑваплӑ картинӑсемпе илемлетнӗ. Чиркӳ ҫумӗнчи чиркӳ тӑрри чуллӑ, тӑватӑ кӗтеслӗ, ӑна чиркӳпе ҫыхӑнтарнӑ; унӑн тӑрри чашӑк евӗрлӗ, тимӗрпе витнӗ; хӗресне йывӑҫран тунӑ, ылтӑнланӑ шӑвӑҫпа витнӗ[4].
XIX ӗмӗр вӗҫӗнче — XX ӗмӗр пуҫламӑшӗнче ял Ковров уесӗн Всегодичи вулӑсне кӗнӗ.
Совет саманинче, 2005 ҫулччен ял Аслӑ Всегодичи ял канашӗ (1998 ҫултанпа — ял тӑрӑхӗ) йышне кӗнӗ.
Халӑх йышӗ
| 1859[5] | 1905[6] | 1926[7] | 2002[8] | 2010[9] | 2020[10] |
|---|---|---|---|---|---|
| 222 | ↗262 | ↘191 | ↘23 | ↗25 | ↗52 |
Паллӑ вырӑнсем
Ялта Сӑваплӑ Турамӑш Ҫуралӑвӗн чиркӗвӗ (1797) вырнаҫнӑ[4].
Ӑнлантарусем
- ^ 1, 2 ОКТМО. 179/2016. Центральный ФО
- ^ https://rosstat.gov.ru/vpn/2020/Tom1_Chislennost_i_razmeshchenie_naseleniya
- ^ Водарский Я. Е. Население России в конце XVII — начале XVIII века: Численность, сословно-классовый состав, размещение. — Наука, 1977.
- ^ 1, 2 Народный каталог православной архитектуры. Пӑхнӑ кун: 27 Раштав уйӑхӗн 2016. Архивланӑ 9 Чӳк уйӑхӗн 2016 ҫул.
- ^ http://elib.shpl.ru/ru/indexes/values/59739.
- ^ https://viewer.rusneb.ru/ru/000200_000018_v19_rc_1796267.
- ^ https://www.prlib.ru/en/node/405918.
- ^ http://www.perepis2002.ru/content.html?id=11&docid=10715289081460.
- ^ https://rosstat.gov.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/perepis_itogi1612.htm.
- ^ https://rosstat.gov.ru/vpn/2020/Tom1_Chislennost_i_razmeshchenie_naseleniya.