Раҫҫей ӑслӑлӑхӗн кунӗ
| Уяв | |
| Раҫҫей ӑслӑлӑхӗн кунӗ | |
 Ӑслӑлӑх академийӗ 275 ҫул тултарнӑ тӗле кӑларнӑ Раҫҫей банкӗн тимӗр укҫи | |
| Тӗсӗ | Професси уявӗ |
|---|---|
| Официаллӑ | День российской науки |
| Палӑртаҫҫӗ | кашни ҫул |
| Кун | нарӑс, 8 |
| Уявлаҫҫӗ |
 Раҫҫей Федерацийӗ |
| Ҫыхӑннӑ | Совет ӑслӑлӑхӗн кунӗ |
Раҫҫей ӑслӑлӑхӗн кунӗ — Раҫҫей президенчӗ Б. Н. Ельцин 1999 ҫулхи ҫӗртмен 7-мӗшӗнче кӑларнӑ хушӑвӗпе килӗшӳллӗн йӗркеленӗ Раҫҫей уявӗ[1]. Кашни ҫулах нарӑсӑн 8-мӗшӗнче уявлаҫҫӗ. Пӗрремӗш хут 1999 ҫулта Раҫҫей ӑслӑлӑх академийӗ 275 ҫул тултарнине уявланӑ вӑхӑтра паллӑ тунӑ.
Историйӗ
Уява Петербургри ӑслӑлӑх академине никӗсленӗ кунпа ҫыхӑнтарнӑ, ӑна 1724 ҫулхи кӑрлачӑн 28-мӗшӗнче (ҫӗнӗ стильпе нарӑсӑн 8-мӗшӗнче) Сенат I Петӗр император хушнипе йӗркеленӗ.
СССРта Ӑслӑлӑх кунне ака уйӑхӗн виҫҫӗмӗш вырсарникунӗнче палӑртнӑ пулнӑ, ҫакна 1918 ҫулхи ака уйӑхӗн 18-мӗшпе 25-мӗшӗ хушшинче В. И. Ленин «Набросок плана научно-технических работ» хайланипе ҫыхӑнтарнӑ.
Ытти палӑртмалли кунсем
Паянхи кунчченех чылай ӑслӑлӑх коллективӗ ӑслӑлӑх кунне «кивӗ йӑлапа», урӑхла каласан, ака уйӑхӗн виҫҫӗмӗш вырсарникунӗнче (сӑмахран, 2022 ҫулта уяв акан 17-мӗшӗ тӗлне лекнӗ)[2] палӑртать, мӗншӗн тесен шӑпах 1918 ҫулхи ака уйӑхӗн 18-мӗшпе 25-мӗшӗ хушшине лекекен эрнере В. И. Ленин «Набросок плана научно-технических работ» хатӗрленӗ.
Епле йӗркеленнӗ
1999 ҫултанпа Раҫҫей ӑслӑлӑхӗн кунне ҫулсерен нарӑсӑн 8-мӗшӗнче, Раҫҫей Федерацийӗн президенчӗ 1999 ҫулхи ҫӗртмен 7-мӗшӗнче кӑларнӑ хушӑвӗпе килӗшӳллӗн палӑртаҫҫӗ, ҫапла май «патшалӑхпа общество аталанӑвӗнчи тӑван ҫӗршыври ӑслӑлӑхӑн пӗлтерӗшӗ пысӑк пулнине шута илеҫҫӗ, историре йӗркеленнӗ йӑли-йӗркене тытса пыраҫҫӗ тата Раҫҫейри Ӑслӑлӑхсен академине никӗсленӗренпе 275 ҫул ҫитнине палӑртнине» тӗпе хураҫҫӗ.
Мероприятисем
Чылай ӑслӑлӑх организацийӗ ачасемпе аслисем валли ҫак куна халалланӑ ҫутӗҫ мероприятийӗсем ирттереҫҫӗ. Ҫакӑн пек мероприятисем (куравсем, лекцисем, ӑсталӑх лаҫҫисем, ӑслӑлӑхпа популярлӑ шоусем тата ытти акцисем) хатӗрлекенсен йышӗнче МПУ тата Контактра[3], «Курчатов институчӗ» НИЦ[4], Тимирязев академийӗ[5], В. И. Ленин ячӗллӗ вулавӑш (Санкт-Петербург)[6], Дарвин музейӗ[7], «Зарядье» парк[8], Ҫурҫӗр Кавказри ҫурт-ту металлурги институчӗ[9] ирттернӗ. Раҫҫей банкӗ Ӑслӑлӑх академийӗ 275 ҫул тултарнӑ ятпа «Ӑслӑлӑх» ятлӑ тимӗр укҫасен ятарлӑ ярӑмне кӑларнӑ.
Тӗрлӗ организацире уяв концерчӗсем иртеҫҫӗ. Вӗсем, тӗслӗхрен, Хусанти патшалӑх культура институтӗнче иртнӗ[10]. 2020 ҫулта Мускавра Кремль керменӗнче чаплӑ концерт йӗркеленӗ пулнӑ. Концерт вӑхӑтӗнче ҫамрӑк ӑсчахсене премисемпе чысланӑ[11]. 2024 ҫулта Самарта Ӑслӑлӑх академийӗ 300 ҫул тултарнине халалласа савӑнӑҫлӑ концерт иртнӗ. Дмитрий Азаров кӗпӗрнаттӑр регионти ӑсчахсене премисемпе тата ытти наградӑсемпе чысланӑ[12].
Ҫавӑн пекех пӑхӑр
Ӑнлантарусем
- ^ Указ Президента Российской Федерации от 07.06.1999 г. № 717. Тĕрĕсленĕ 28 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ Дряхлова, Ирина. День российской науки: как отметят праздник в 2022 году? (2022-02-08). Тĕрĕсленĕ 28 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ 8 февраля - День российской науки: мероприятия от Минпросвещения РФ | Unifirst (выр.). unifirst.ru. Пӑхнӑ кун: 28 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ Мероприятие для детей в рамках празднования Дня Науки 2024(паллӑ мар). www.pnpi.nrcki.ru. Пӑхнӑ кун: 28 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ 08 февраля 2024 – Расписание мероприятий ко Дню российской науки. Тĕрĕсленĕ 28 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ Библиотеки Петроградской Стороны(паллӑ мар). pr-cbs.ru. Пӑхнӑ кун: 28 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ День российской науки в Дарвиновском музее в Москве 2024: билеты и цены, даты проведения, программа, где пройдет и как добраться. Тĕрĕсленĕ 29 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ kudamoscow.ru. День российской науки в парке «Зарядье» 2024 (выр.). kudamoscow.ru. Пӑхнӑ кун: 29 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ Мероприятия ко Дню Российской науки. Тĕрĕсленĕ 28 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ Праздничный концерт ко Дню Российской науки (выр.). kazan.ruc.su. Пӑхнӑ кун: 29 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ День российской науки(паллӑ мар). Государственный Кремлёвский Дворец. Пӑхнӑ кун: 29 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
- ^ В Самарской филармонии состоялось торжественное мероприятие ко Дню российской науки и 300-летию РАН. Тĕрĕсленĕ 29 Кӑрлач уйӑхӗн 2025.
Каҫӑсем
- День российской науки. Новости РИА (8 Нарӑс уйӑхӗн 2022). Пӑхнӑ кун: 8 Нарӑс уйӑхӗн 2022.