«РУВИКИ» ирӗклӗ энциклопединчи материал
| Санкт-Петербург
|
|
|
Хула гербĕ
|
| Патшалăх:
|
Раççей
|
| Регион:
|
|
| Никĕсленĕ:
|
1703
|
| Хула, çултан:
|
1703
|
| Халăх йышĕ, пин çын:
|
4 953,2 (2012)
|
| Хула лаптăкĕ:
|
1439 км2
|
| Геогр. анлăхĕ:
|
59° 57' ç. ш.
|
| Геогр. вăрăмлăхĕ:
|
30° 19' х. т. д.
|
Санкт-Петербург, Питӗрпур — Çурçĕр Хĕвеланăç Федераллă округĕн администрациĕ вырнаçнă. Хула тĕнчери чи хитре хуласенчен пĕри шутланать. Нева юханшыв хĕрринче ларать (хула тăрăх 28 çухрăм юхать).[1]
Раççей Империĕн тĕп хули пулнă.
Халăх йышĕ 4 661,2 пин (2002) çынпа танлашать.
Хулара пĕтĕмпе 800 кĕпер патнелле, 218 вĕсенчен çынсем каçмаллискерсем.
Пайланăвĕ
Санкт-Петербург 20 район çине пайланать.
- Адмиралтейский
- Василеостровский
- Выборгский
- Калининский
- Кировский
- Колпинский
- Красногвардейский
- Красносельский
- Кронштадтский
- Курортный
- Московский
- Невский
- Петроградский
- Петродворцовый
- Приморский
- Пушкинский
- Фрунзенский
- Центральный
Паллă çыннисем
- Алфёров Жорес Иванович, — физик, Нобель парни лауреачĕ.
- Пётр I, — хулана никĕслекенĕ.
- Путин Владимир Владимирович, — Раççей Федерацин Президенчĕ.
- Медведев Дмитрий Анатольевич, — Раççей Федерацин премьер-министрĕ.
- Милорадович Михаил Андреевич
- Пушкин Александр Сергеевич, - сăвăçă.
- Достоевский Фёдор Михайлович, — çыравçă.
- физик, инженер.
- Лихачёв Дмитрий Сергеевич, - филолог.
- Ахматова Анна Андреевна, — сăвăçă.
- Бродский Иосиф Александрович, — сăвăçă.
- Собчак Анатолий Александрович, — хула пуçлăхĕ, юрист.
Аслă пĕлӳ керменĕсем
Петербург является признанным центром высшего образования России. В городе базируются десятки государственных и частных высших учебных заведений, наиболее известны из которых следующие:
- Санкт-Петербург патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург информациллĕ технологисен, механика тата оптика патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург аэрокосмос валли приборсем тăвакан патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург тĕрлĕ техника патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург патшалăх технологи институчĕ (Техника университечĕ)
- Санкт-Петербург экономикăпа финанс университечĕ
- Раççей А. И. Герцен ячĕллĕ педагогика патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург инженерлă-экономика патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург медицина патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург тинĕс техника патшалăх университечĕ
- Çурçĕр-Анăçри патшалăх хĕсмечĕн академи
- Петербург чукун çулсен патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург культурăпа искусство патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург телекоммуникацисен патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург электротехника патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург архитектурăпа строительсен патшалăх университечĕ
- Государственная морская академия имени адмирала С. О. Макарова
- Санкт-Петербург П. Ф. Лесгафт ячĕллĕ физика культурин патшалăх университечĕ
- Санкт-Петербург патшалăх консерватори
- тата ыттисем те.
Эрпĕлĕхсем (Çар академисем)
- Çар инженерлă-космос А. Ф. Можайский ячĕллĕ университечĕ
- Александров Çар-юридици академи
- Çар медицина академи
- Тинĕс-Çар институчĕ
- Тинĕс-Çар радиоэлектроника институчĕ
- Михайлов Çар артиллери университечĕ
- Раççей Федерацин Чукун Çул транспорт Çарĕсен университечĕ
- тата ыттисем те.
Каçăсем
Асăрхавсем
| Санкт-Петербургри паллă вырăнсем |
|---|
|
| Мулкач утравĕсен ансамблĕ |
|---|
Петропавловск карманĕ | Петропавловск соборĕ | Великокняжеская усыпальница | Монетный двор | Гауптвахта | Бот пӳрчĕ | Инженер пӳрчĕ | Комендант пӳрчĕ | Трубецкий бастионĕн тĕрми
|
| Керменсем, кил йăвисем тата особняксем |
|---|
Аничков дворец | Дворец Белосельских-Белозерских | Петергоф Мăн керменĕ | Воронцов керменĕ | Елагин керменĕ | Хĕллехи кермен | Каменноостровский дворец | Константиновский дворец | Летний дворец Петра I | Мари керменĕ | Меншиков керменĕ | Михайлов керменĕ | Мрамор керменĕ | Павăл керменĕ | Строганов керменĕ | Таври керменĕ | Чесмен керменĕ | Шереметьевский дворец («Фонтан пӳрчĕ») | Юсупов керменĕ (Мойка) | Юсупов керменĕ (Фонтанка) | Особняк Кшесинской | Особняк Румянцева | Кирьяново | Чернышёв дачи
|
| Храмсем |
|---|
Православи мăнастăрĕсем: Александр-Нева лаври | Сергиева Приморская пустынь | Воскресенский Новодевичий монастырь | Иоанн мăнастăрĕ
Православи храмĕсем тата чиркĕвĕсем: Исаак соборĕ | Хусан соборĕ | Храм Спаса-на-Крови | Смольный собор | Улатимĕр соборĕ | Троицкий собор | Сампсониевский собор | Никольский морской соборĕ | Андреевский собор | Исидоров чиркĕвĕ | Чесмен чиркĕвĕ | Храм Воскресения Христова | Улатимĕр соборĕ | Пантелеимоновская церковь | Кĕтерне соборĕ
Апостолсен эрмен чиркĕвĕсем: Церковь Святой Екатерины | Церковь Святого Воскресения
Католици храмĕсем: Базилика Святой Екатерины Александрийской | Храм Лурдской Божией Матери
Протестантские церкви: Церковь Святых Петра и Павла | Пушкинская кирха | Лютеран Сăваплă Михаил чиркĕвĕ
Другие храмы и церкви: Санкт-Петербургская соборная мечеть | Мечеть в Коломягах | Большая хоральная синагога | Будда храмĕ
|
| Музейсем тата ăслăх-çутĕç йĕркеленĕвĕсем |
|---|
Музейсем: Эрмитаж | Русский музей | Кунсткамера | Меншиков керменĕ | Мрамор керменĕ | Инженер (Михайлов) керменĕ | Строганов керменĕ | Государственный музей городской скульптуры | Музей Российской академии художеств | Российский государственный музей Арктики и Антарктики | Музей Горного университета | Зоологический музей | Музей-квартира А. С. Пушкина | Мемориал Музей-Лицейĕ | Военно-исторический музей артиллерии, инженерных войск и войск связи | Центральный музей железнодорожного транспорта | Российский этнографический музей | «Вселенная Воды»
Другие научно-просветительские учреждения: Ленинград зоопаркĕ | Санкт-Петербург планетарийĕ
|
| Палăксем тата монументсем |
|---|
Ростральные колонны | Александровская колонна | Нарвские Триумфальные ворота | Московские Триумфальные ворота | Монумент героическим защитникам Ленинграда на площади Победы | Обелиск «Городу-герою Ленинграду» | Памятник Екатерине II | Памятник Александру III | Медный всадник | Памятник Пушкину | Памятник Римскому-Корсакову | Памятник на могиле Даргомыжского | Памятник Чижику-Пыжику | Памятник Суворову | Памятник Крылову | Памятник жертвам политических репрессий | Разорванное кольцо | Ржевский коридор
|
| Театрсем, кинотеатрсем, концерт залĕсем, цирксем тата стадионсем |
|---|
Театрсем: Мариинский театр | Михайловский театр | БДТ имени Г. А. Товстоногова | Санкт-Петербургский академический театр комедии | Большой театр кукол | ТЮЗ имени А. А. Брянцева | Санкт-Петербургский академический театр имени Ленсовета
Кинотеатры, концертные залы: Кинотеатр «Колизей» | Концертный зал Мариинского театра | Концертный зал «Октябрьский» |
Цирки: Большой Санкт-Петербургский государственный цирк
Стадионы: Стадион «Петровский» | Футбольный стадион в западной части Крестовского острова | СКК «Петербургский» | Ледовый дворец | СК «Юбилейный» | Дворец спортивных игр «Зенит»
|
| Пĕрлĕх тата пурăнан çуртсем, çурт-йĕрсем |
|---|
|
| Транспортăн паллă вырăнĕсем |
|---|
Петербург метрополитенĕ | Вокзалсем: Витебск | Мускав | Финлянд | Балти
Кĕперсем: Аничков мост | Кермен кĕперĕ | Литейный мост | Троица кĕперĕ
Урамсем тата проспектсем: Литейный проспект | Лиговский проспект | Нева проспекчĕ | Сад урамĕ
|
| Площади |
|---|
Кермен | Островский | Пăлхав | Сенат | Çĕнтерӳ лапамĕ
|
| Пахчасем тата парксем |
|---|
Александр пахчи | Ботаника пахчи | ЦПКиО | Мускав Çĕнтерӳ паркĕ | Тинĕсçум Çĕнтерӳ паркĕ | Парк «Сосновка» | Санкт-Петербурга 300 çул паркĕ
| |
|
|
.svg)
