Албансем

Албансем
Хальхи ят	Shqiptarët
Йышӗ	8 млн.300 пин
Сарӑлни	Албани:   3 038 789 (2008) Косово Косово/Серби Серби (Косово тата Метохи автономи енпе пĕрле):   1 571 503 (2007) Турци Турци:    ~ 1 245 730 (2009) Çурçĕр Македони Çурçĕр Македони:   509 083 (2006) Итали Итали:   501 949 (2007) Греци Греци:   481 663 Германи Германи:   250 000 Швейцари Швейцари:   200 000 АПШ АПШ:   114 000 (2008) Нидерланд Нидерланд:   105 000 Шаблон:Ялавлани/Хурату:   45 163 (2007) Швеци Швеци:   45 000 Аслă Британи Аслă Британи:   35 082 Франци Франци:   25 815 Серби Серби(Косовăсăр):    5 809 яхăн (2011)
Чӗлхе	Албан чĕлхи
Тӗн	ытларахăшĕ мăсăльмансем (суннизмпа суфий орденĕн бекташĕсем) сахалрахăшĕ христиансем (католицизм тата православи)
Этнос ушкӑнӗсем	Геги[d] Тоски[d] Арбереши[d] Арнауты[d]
РУВИКИ.Медиа ҫинчи материалсем

Алба́нсем (алб. shqiptarët) — балкан халăхĕ, Албани, Косово тата Метохи серби автономи енĕн тата грек çурçĕр Эпирĕн халăхĕ. Çаплах албансем Македони Республикин çурçĕр-анăç районĕсенче, Сербире тата урăх çĕршывсенче пурăнаççĕ.

Ытларах пайĕ мусульман тĕнне ĕненет. Çавăн пекех 19% — православи тĕнне ĕненет, 10% — католиксем шутланаççĕ.

Албанире 3 129 000 (2002) çын, Серби тата Черногори патшалахĕсенче 1 831 600 çын, 509 пин çын Македонире, 233 пин Италире пурăнать. Çавăн пекех Грецире, Швецире, Данире, Норвегире, Турцире, Египетра пурăнаççĕ. АПШ пурăнакансен йышĕ 114 пин патнелле шутланать.

Истори

Албансен гаплогрупписем

2011 çул тĕлне

Гаплогруппăсем	Гегсем (Gheg) —  çурçĕр албансем, %	Тосксем (Tosk) —  кăнтăр албансем, %	Вăтамлатнă хыпарсем, %
E1b1b1 (M35)	41,21	28,10	34,66
J2 (M172)	23,03	16,53	19,78
R1 (M173)	21,21	19,01	20,11
I (M170)	9,09	25,62	17,36
G (M201)	1,21	3,31	2,26
K (M9, xP)	1,21	3,31	2,26
J1 (M267)	1,82	1,65	1,73
H1 (M52)	0,61	2,48	1,54
E (xE1b1b1)	0,61	0,00	0,30

Албан этнос ушкăнĕсем

Çамрăк албан. Луиза Дюпре акварелĕ (1819).

Албансем чĕлхепе тата йăлапа икĕ ушкăна пайланаççĕ:

• Гегсем — çурçĕр албансем, Çурçĕр Албанире, Македонире, Косово, Черногорире пурăнаççĕ, чылайрахăшĕ мăсăльмансем тата католиксем.
• Тосксем — кăнтăр албансем, Кăнтăр, Вар Албанире тата Грецире пурăнаççĕ, ытларахăшĕ мăсăльмансем тата православисем.

• 
• 
• 
• 
• 

Вуламалли

• Ю. В. Иванова. Албанцы и их соседи. М.: Наука, 2006.
• Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — 1890—1907.

Ӑнлантарусем

Каçăсем

• Albanians in Turkey 2005 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗнче архивланӑ.
• Albanian Canadian League Information Service (ACLIS)
• Albanians in the Balkans 2009 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче архивланӑ. U.S. Institute of Peace Report, November 2001
• Books about Albania and the Albanian people