Эсперанто кунӗ
Уяв | |
Эсперанто кунӗ | |
| |
Тӗсӗ | Тӗнче шайӗнчи |
---|---|
Официаллӑ | Esperanto Day |
Урӑхла |
Эсперанто литературин кунӗ Эсперанто культурин кунӗ |
Ҫирӗплетнӗ | XX ӗмӗрти 20-мӗш ҫулсем |
Палӑртаҫҫӗ | кашни ҫул |
Кун | утӑ, 26 |
Уявлаҫҫӗ | эсперантҫӑсем |
Ҫыхӑннӑ | Эсперанто вӗренмелли пӗрремӗш кӗнеке |
Эсперанто кунӗ (акăл. Esperanto Day) — пӗрремӗш искусственнӑй чӗлхен — эсперантон — кунӗ[1], утӑн 26-мӗшӗнче паллӑ тӑваҫҫӗ.
Уяв историйӗ
Ҫак уяв Эсперанто Докторӗ псевдонимпа «Халӑхсем хушшинчи чӗлхе» кӗнекене пичетленипе ҫыхӑннӑ, унӑн авторӗсем — Людвиг Маркович Заменгоф окулистЭсперантистсем хушшинче ҫак вӗренӳ кӗнеки Пӗрремӗш кӗнеке (Unua libro) ятпа паллӑ.
Пӗрремӗш тиражӗ 3000 экземплярпа вырӑсла тухнӑ, 1887 ҫул вӗҫӗччен вӗренӳ кӗнекине полякла, нимӗҫле тата хрантсусла пичетлесе кӑларнӑ.
Нихӑш патшалӑх та официаллӑ майпа эсперанто чӗлхине официаллӑ чӗлхе пек ҫирӗплетмен пулин те, Франци ӑслӑлӑх академийӗ Сан-Маринори тӗнчери ӑслӑлӑх академийӗ унпа вӗрентӳре усӑ курать[4]. Ҫулсерен тӗнчери ҫӗр-ҫӗр конференципе тӗлпулу тӑлмачсен пулӑшӑвӗпе усӑ курмасӑр эсперанто чӗлхипе иртет.
Хальхи вӑхӑтра эсперанто чӗлхине планета ҫинчи 2 миллион ҫын пӗлни кӑсӑклӑ. Чӗлхене ытларах енӗпе интернационаллӑ кил-йышра ҫуралнӑ ачасем пӗлеҫҫӗ[4][5].
Эсперанто кунӗсӗр пуҫне ҫак чӗлхене кӑмӑллакансем ҫавӑн пекех Заменгоф кунне (эсперантолла: Zamenhofa Tago) паллӑ тӑваҫҫӗ. Ҫак уява раштавӑн 15-мӗшӗнче, Людвиг Заменгоф ҫуралнӑ кунӗнче, паллӑ тӑваҫҫӗ. Эсперантҫӑсем ҫак куна пӗрремӗш хут 1920-мӗш ҫулсенче анлӑ паллӑ тунӑ.
Хальхи вӑхӑтра ҫак уяв ятне Эсперанто литературин кунӗ, Эсперанто кӗнекин кунӗ е Эсперанто культурин кунӗ ҫине улӑштарма сӗнеҫҫӗ.
Ӑнлантарусем
- ^ Esperanto Day (PDF). Universal Esperanto Association.
- ^ З. Романюк «Некоторые вопросы биографии семьи Заменгоф».
- ^ Биография Л. Заменгофа.
- ^ 1 тата 2 Отмечаем день международного языка - Эсперанто!.
- ^ Esperanto Today.