Вольф — Райе çăлтăрĕ
Киль çăлтăр капланчăкĕнчи WR 31a Вольф — Райе çăлтăрĕ
Во́льф — Райе çăлтăрĕсем́ — питĕ хĕрӳ температурăллă тата питĕ вăйлă çутатаслă, çаплах спектрĕнчи тĕрлĕ элементсен янкăр эмиссиллĕ йĕрĕсем пуррипе паллă çăлтăр тăвăлĕ тухать. Вĕсем сайра тĕлпулаççĕ, галактикăсен лаптакĕнче вырнаçнă, тăтăшах иккĕн-тăвăр системисене кĕреççĕ. Унсăр пуçнек, çак çăлтăрсем улшăнуллă шутланаççĕ.
Çăлтăрсен класне Шарль Вольф тата Жорж Райе астрономсен ятне панă, вĕсем пĕрремĕш 1867-мĕш çулта асаннă çăлтăрсен спектрĕсенчи уйрăмлăхсене асăрханă.
Пахалăхĕсем
Тĕп характеристикăсем
Вольф — Райе çăлтăрĕсем — ытларахăшĕпе эволюцин кайри тапхăрĕсенчи шывамăш çийĕсĕр, Тĕп умлăн-хыçлăнлăхĕнчи хăйсен варринче çителĕклĕ шывамăшне çунтаракан питĕ йывăр çăлтăрсен характеристикисем пĕрех темелле, вĕсене çавăн пекех Вольф — Райе çăлтăрĕсем теççĕ [1][2].
Асăрхавсем
- Paris Observatory. Тĕрĕсленĕ 26 Чӳк уйӑхӗн 2020.
- Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. — Oxf.: Wiley-Blackwell, 2011. — Т. 416.
Литература
- Кононович Э. В.; Мороз В. И. Общий курс астрономии. — 2-е, исправленное. — М.: УРСС, 2004. — 544 с. — ISBN 5-354-00866-2.
- Karttunen H., Kroger P., Oja H., Poutanen M., Donner K. J. Fundamental Astronomy. — 5th Edition. — B.; Heideberg; N. Y.: Springer, 2007. — 510 p. — ISBN 978-3-540-34143-7.
- Сурдин В. Г. Астрономия: век XXI. — 3-е изд. — Фрязино: Век 2, 2015. — 608 с. — ISBN 978-5-85099-193-7.
Çăлтăрсем |
||
|---|---|---|
| Эволюци |
Горизонталлĕ турат • Гигантсен асимптотăлла турачĕ • Тăнăçсăрлăх ярăмĕ • Протопланетăлла тĕтрелĕх • Йăмăх сенкер улшăнуллă çăлтăр • Вольф — Райе çăлтăрĕ • Герцшпрунг-Рассел диаграмми • Çăлтăрла популяци | |
| Протоçăлтăрсем |
Молекула пĕлĕчĕ • ГБок глобули • Хербиг — Аро объекчĕ • Хаяси трекĕ • Хаяси чикки • Хеньи трекĕ • T Вăкăр çăлтăр • Фуор) • Хербиг çăлтăрĕ (Ae/Be) | |
| Çăлтăрсен тĕсĕсем |
Сарă гипергигант) • Сивĕннĕ сенкер çăлтăр • Йăлхахла çăлтăр • Метинлă çăлтăр) • Барийле çăлтăр • S тĕслĕ çăлтăр • Пекулярла çăлтăр • Технецийле çăлтăр • Чĕркĕмĕлле-марганецла çăлтăр • Улшăнуллă çăлтăр | |
| Юхăннă çăлтăрсем |
Магнетар: (Çине-çине пулакан çемçе гамма-çиçевсен çăлкуçĕ • Чаплă çиччĕлĕх • Çаврăнан радиотранзиент) • Преонла çăлтăр • Q-çăлтăр) • Тимĕр çăлтăр | |
| Çăлтарçумла объектсем |
Субхăмăр карлик • Планетар | |
| Çăлтăрсен тытăмĕ |
Конвекци зони • Пайăрка зони • Фотосфера • Хромосфера • Çăлтăр кăшăлĕ • Çăлтăр çиллин хăмпи • Металлăх • Астросейсмологи • Хĕвелĕнни евĕр осцилляцисем • Эддингтон чикки | |
| Çăлтăрсенчи нуклеосинтез |
s-процесс • r-процесс • p-процесс • rp-процесс • Альфа-процесс • Виççĕлле гелийле реакци • Протон-протон циклĕ • Кăмрăкамăш-азот циклĕ • Гелийле çиçев • Кăмрăкамăш çунни • Кăмрăкамăш детонацийĕ • Йӳçамăш çунни • Неон çунни • Кремний çунни | |
| Çăлтăрсен палăрăмĕсем |
Спектрла клас • Çăлтăр кинематики (Микротурбулентлăх • Планетăсен системи • Çăлтăрсен системи (Хутлавлăхла çăлтăр) • Çăлтăр динамики • UBV-фотометри • Çăлтăрсен ят-йышĕ
Çăлтăр ячĕсен ят-йышĕ • Пысăк çăлтăрсен ят-йышĕ • Пысăк мар çăлтăрсен ят-йышĕ • Пысăк çăлтăрсен ят-йышĕ • Чи йăмăх çăлтăрсен ят-йышĕ • Чи хăват çăлтăрсен ят-йышĕ • Çывăхри çăлтăрсен ят-йышĕ • Хăмăр карликсен ят-йышĕ • Çăлтăр астрономин хронологийĕ | |
| Категори:Çăлтăрсем | ||
Çăлтăрсен спектрла классификацийĕ |
|
|---|---|
| Спектрла тĕп классем |
O • B • A • F • G • K • M |
| Спектрла хушма классем | |
| Çутатаслăх класĕсем |
O • B • A • F • O • B • Сивлек субкарликсем) • Шурă карликсем |