Итальян чĕлхи

«РУВИКИ» ирӗклӗ энциклопединчи материал
Итал чĕлхи
Тăван ячĕ: italiano, lingua italiana info)
Патшалăхсем: Эритрей, Сомали, Мальта, Албани
Официаллă статус: ЕП
Рейтинг: 18
Классификаци
Категори: Еврази чĕлхисем
Инди-европа çемьи
Роман ушкăнĕ
Итал-роман кĕçĕн ушкăнĕ
Çырулăх: латиница
Чĕлхе кочĕсем
ISO 639-1: it
ISO 639-2: ita
ISO 639-3: ita
Çавăн пекех пăхăр: Проект:Лингвистика
Тĕнчере итал чĕлхин ареалĕ

Итал чĕлхи (lingua italiana) — швейцар ретороман чĕлхисемпе пĕр танах). Хорватипе Словенири чылай итал халăхĕ пурăнакан темиçе тăрăхра иккĕмĕш официалă чĕлхе пулать.

Итал чĕлхи Итали территоринче саралнă халăх латынĕнчен пуçланать. Вăтам ĕмĕрлĕхре, ун чухне Итали политика енчен сапаланнă пулнă, пĕрлĕ литература чĕлхи пулман, çапах та тĕрлĕ диалектлă çыру палăкĕсем сыхланса юлнă. Çĕнетӳ тапхăрĕнчен пуçласа чи хисеплĕ диалект Петрарка тата Боккаччо çырнă. Çапах та, пуян пĕлӳ илнĕ çынсем классик таса латыньпе танлаштарса итал чĕлхине «вульгарлă» — volgare тенĕ. XVIII—XIX ĕмĕрсенчен пуçласа çурçĕрпе кăнтăр галл-роман, кăнтăр итал — итал-роман шутне кĕнĕ. Диалектсемсĕр пуçне, итал литература чĕлхин темиçе тĕслехĕсардинпа фриул) пур.

Кун-çулĕ

Данте Алигьери

Лингвистика пахалăхĕ

Алфавит тата орфографи

Итал алфавичĕ (alfabeto)
Сасă палли Пуплев Ячĕ
A a [a] (а) a
B b [b] (б) bi
С с [k], [ʧ] (к, ч) сі
D d [d] (д) di
E e [e], [ɛ] (э) e
F f [f] (ф) effe
G g [g], [ʤ] (г, дж/ж) gi
H h текста пăхăр acca
I i [i], [j] (и, й, ь)
текста пăхăр
i
L l [l] (ль) elle
M m [m] (м) emme
N n [n] (н) enne
O o [o], [ɔ] (о) o
P p [p] (п) pi
Q q [k]
qu [kw] юнашар кăна
cu
R r [r] (р) erre
S s [s], [z] (с, з) esse
T t [t] (т) ti
U u [u], [w] (у) u
V v [v] (в) vi, vu
Z z [ʦ], [ʣ] (ц, дз/ѕ) zeta
Ют çĕр сăмахĕсене çырнă чух кăна
J j [j] (й) i lungo
K k [k] (к) cappa
X x [ks] (кс) ics
W w [v] (в, у) vu doppia
Y y [i] (и, й) ipsilon, i greca

Фонетика тата фонологи

Уçă сасăсем

Литература итал чĕлхинчи уçă монофтонгĕсене таблицăра кăтартнă:

Итал чĕлхин уçă сассисем
Малти Вар Кайри
Çӳлти i u
Вăтам-çӳлти e o
Вăтам-аялти ɛ ɔ
Аялти a

Грамматика

Ятсем

Итал чĕлхинче:

Икĕ ăрат:аçа (maschile) тата ама (femminile). Ӳкĕмсем çук, предлогсем кăна.

Глаголсем

Антропонимика


Вуламалли

  • Berruto, Gaetano. . — Carocci.
  • Berloco, Fabrizio. . — Lengu. — ISBN 978-8894034813.
  • Serianni, Luca. . — Garzanti.

Асăрхавсем

  1. ^ De Mauro, Tullio. Storia linguistica dell’Italia unita. Bari: Edizioni Laterza, 1963

Каçăсем

Wikipedia
Википедин [[:{{{code}}}:|it уйрăмĕ]].


Wiki letter w.svg
Ку — ҫырса пӗтермен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе е хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.