Çĕнĕ Торъял районĕ
| Çĕнĕ Торъял районĕ У Торъял кундем  | |||
| |||
| Патшалăх |
 РФ | ||
|---|---|---|---|
| Гимн: | Çĕнĕ Торъял пирки юрă | ||
| Статус | муниципаллă район | ||
| Кĕрет |
 Мари Эл Мари Эл | ||
| Тытăмĕ | 5 муниципаллă йĕркеленӳ | ||
| Администраци центрĕ | Çĕнĕ Торъял хеп | ||
| Йĕркеленĕ вăхăт | 1924 | ||
| Администраци пуçлăхĕ | Блинов Василий Васильевич[3] | ||
| Район пуçлăхĕ/Район депутачĕсен Пухăвĕн председателĕ | Небогатиков Евгений Викторович[4] | ||
| Официаллă чĕлхе | мари | ||
| Пурăнан халăх (2010) |
14 274 (2,1 %) | ||
| Йышлăх | 15,51 çын/çм² | ||
| Наци йышĕ | марисем — 69,96 %, вырăссем — 28,74 % | ||
| Конфесси йышĕ | православсем | ||
| Лаптăк | 920,09çм² (10-мĕш вырăн) | ||
 | |||
| Вăхăт тăрăхĕ |
MSK (UTC+3) | ||
| Телефон кочĕ | +7 83636 | ||
| Сайчĕ | |||
.png)
Çĕнĕ Торъя́л райо́нĕ (улăхри мари У Торъял район) — Мари Элĕн çурçĕр-тухăç пайĕнче вырнаçнă районĕ.
Тавралăхĕ
Çурçĕр енче — Пишă тата Совет районĕсемпе, тухăç енче — Мари Элĕн Сернур, кăнтăрпа кăнтăр-тухăç енче — Совет тата Куçенер, анăç енче — Орша районĕсемпе юнашар пулать.
Административлă тĕпĕ — Çĕнĕ Торъял.
Районăн çĕр-шыв лаптăке 920 çм² е 92 009 га.
Ял хуçалăх ĕçлĕхĕнчи çĕр лаптăкĕ — 73 497 га, вăрман çĕрĕсем — 12 230 га.
Район çĕр-шывĕнче шывлăх 1043 га, шурлăх — 117 га йышăнать. Район тăрăх Немда, Толмань тата Шукшан шывĕсем юхаççĕ.
Район тытăмĕ, халăх йышĕ
пурăн вырăнра 181 пин çын пурăннă.
Кун-çулĕ
1920 çулччен Çĕнĕ Торъял район территорийĕ Вятка кĕпернин Уржум тата Яран уесĕсен шутĕнче пулнă. Мари автономи облаçне туса хунипе хальхи Çĕнĕ Торъял районĕн пурăну выранĕсене Çернур кантонĕ шутне кĕртнĕ.
1924 çулта Çĕнĕ Торъял кантонне йĕркеленĕ.
1959 çулхи от пушăн 11-мĕшĕнче РСФСР Аслă Канашĕн Президиумĕн Хушăвĕпе Пектупай районе пĕтернĕ, унăн чылай ялне Çĕнĕ Торъял районне кĕртнĕ.
Мари АССРĕнче 7 ял хуçалах районне туса хунă. Çенĕ Торъял районне пăсса хунă, унăн территорине Совет районĕ çумне хушнă.
1964 çулхи пушăн 4-мĕшĕнче РСФСР Аслă Канашĕн Президиумĕн Хушăвĕпе каллех Çĕнĕ Торъял районне йĕркелеççĕ.
Ял хуçалăхĕ
Районра 17 ялхуçалăх йĕркелĕх ушкăнĕ, 2 пин çын ĕçлет. Чи пысăккисем:
- «Первое Мая»
- «Прогресс"
Çутĕç
- 18 шкул
- 11 шкул çулне çитмен ача-пăча çурчĕсем
- Ача-пăча хевтелĕх çурчĕ
- Çамрăк ачасен спорт шкулĕ
- Э. Сапаев ячĕллĕ ӳнер шкулĕ.
Сывлăха сиплев çурчĕсем
- Çĕнĕ Торъял тĕп пульници, 200 выртмалăх вырăн
- Пектупай врач амбулатори
- Масканур врач амбулатори
- 29 медицина вырăнĕ.
Асăрхавсем
- ^ 1 тата 2 ОКТМО (рус.)
- ^ 1 тата 2 https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Tom1_tab-5_VPN-2020.xlsx
- ^ Главы администраций муниципальных образований республики Марий Эл. çăлкуçран архивланă 14 Ака уйӑхӗн 2009.
- ^ Собрание депутатов МО «Новоторъяльский муниципальный район».
- ^ Марий Эл. Общая площадь земель муниципального образования
Вуламалли
Каçăсем
- Герои Великой Отечественной войны Новоторъяльского района 2011 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 11-мӗшӗнче архивланӑ.
- Новоторъяльский муниципальный район Официальный сайт администрации
Мари Эл |
|||
|---|---|---|---|
 | Тĕп хула: Йошкар-Ола Районсем: Атăл районĕ · Килемар районĕ · Куçенер районĕ · Мари Турек районĕ · Медведево районĕ · Моркă районĕ · Оршанка районĕ · Паранькă районĕ · Совет районĕ · Çернур районĕ · Çĕнĕ Торъял районĕ · Туçи Мари районĕ · Шуланкă районĕ · Юрнă районĕ Статьясем: Географи | Гербĕ | Гимнĕ | Историйĕ | Халăхĕ | Администрациллĕ-территориллĕ пайланăвĕ | Ялавĕ |  | |