Шорсем
Шорсем | |
---|---|
Хальхи ят | шор-кижи, тадар, тадар |
Йышӗ тата ӑҫта сарӑлнӑ | |
Всего: 13 000 çын | |
|
|
Сӑнласа пани | |
Чӗлхе | шор, вырăс |
Тӗн | шаманизм, анимизм, православи |
Йышне кӗрет | тĕрĕксем: хакас группи / çурçĕр алтай группи : Раççей Федерацин Çурçĕрти, Çĕпĕрти тата Инçет Тухăçри вырăнти сахал йышлă халăхсем |
Шо́рсем (шор шор-кижи, татар-кижи, тадар-кижи, татар, тадар) — Анăç Çĕпĕрĕн тухăç пайĕнче. ытларах Кемӗр облаҫӗнче (Таштагол, Çенĕ Тимĕрçен, Междуреченск, Мыски, Осинники тата урăх районĕсенче), çаплах юнашар Хакас Республикипе Алтай Республики, Красноярск тата Алтай енĕсен хăшпĕр районĕсенче, пурăнакан тĕрĕк чĕлхиллĕ халăх. Мĕнпур йышĕ 14 пине яхăн çын. Иккĕ этносран: кăнтăр е туçи-тайга (XX ĕмĕрĕн пуçламăшĕнче кăнтăр шорсем пурăннă вырăна Туçи Шор теме пуçланă), тата çурçĕр е вăрман-çеçенхир (вĕсене абинсем теççĕ) тытăнса тăрать.
Чĕлхипе шорсем ытларах алтайсене тата хакассене çывăхрах, культурипе — алтайсене тата чулымсене çывăхрах.
Халăх йышĕ
Çул | çынсем |
---|---|
1926 | 12 601 |
1939 | 16 042 |
1959 | 14 938 |
1970 | 15 950 |
1979 | 15 182 |
1989 | 15 745 |
2002 | 13 745 |
- Кемӗр облаҫӗ 11 554 çын ;
- Хакаси Республики 1 078 ;
- Красноярск Ен 201 ;
- Алтай Ен 165 ;
- Алтай Республики 141.
Ӑнлантарусем
Каçăсем
- http://tadarlar.ru/ некоммерческий информационный проект о шорском народе
- Последний кайчи. Радиопрограмма о шорском сказителе 2008 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.
- НОВОСТИ ШОРСКОГО НАРОДА 2013 ҫулхи Ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче архивланӑ.
- Борина Л С Этнические последствия национально-государственного строительства большевиков (на материалах Горно-Шорского района) 2016 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче архивланӑ.
Тĕрĕк халăхĕсем | |
---|---|
Азербайджансем | Алтайсем | Балкарсем | Пушкӑртсем | Гагаузсем | Долгансем | Сарă уйгурсем | Казахсем | Караимсем | Каракалпаксем | Караманлисем | Карапапахсем | Карачайсем | Кашкайсем | Крым тутарĕсем | Крымчаксем | Кумандисем | Кумăксем | Кăркăссем | Ногайсем | Саларсем | Тутарсем | Теленгитсем | Телеутсем | Тофаларсем | Трухменсем | Тупаларсем | Тувасем | Турккăсем | Турккă-месхетисем | Туркменсем | Туркомансем | Узбексем | Уйгурсем | Хакассем | Челкансем | Чăвашсем | Чулăмсем | Шорсем | Юрюксем | Якутсем |