Илпек Микулайӗ

«РУВИКИ» ирӗклӗ энциклопединчи материал
Илпек Микулай
Ҫуралнӑ Ҫу, 19, 1915
Ҫуралнӑ вырӑн Чӗмпӗр кӗпӗрни, Шӑмӑршӑ районӗ, Виçпӳрт Шăмăршă ялĕ
Вилнӗ Ҫу, 12, 1981
Вилнӗ вырӑн Шупашкар, Чăваш АССР
Гражданлӑх Раççей империйĕFlag of Russia.svg Раççей империйĕ Flag of the Soviet Union.svg СССР
Пӗлӳ илни
Мӗн енӗпе ӗҫленӗ чăваш прозăçи, тăлмачĕ
Жанр проза, публицистика
Хайлавсен чӗлхи чăваш
Премисем Чăваш халăх çыравçи (1970)
Наградӑсем
Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçин II степеньлĕ орденĕ Ĕçлĕх Хĕрлĕ Ялав орденĕ Хĕрлĕ Çăлтăр орденĕ
«Ĕçри маттурлăхшăн (Вăрçăри маттурлăхшăн). Владимир Ильич Ленин 100 çул тултарнине асăнмалăх
«Сталинграда хӳтĕленĕшĕн» медаль
«Тăван Çĕршывăн 1941-1945 çç. Аслă вăрçинче Германие çĕнтернĕшĕн» медаль 20 years of victory rib.png 30 years of victory rib.png
«Ĕç ветеранĕ» медаль
«СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсем 50 çулта» медаль
«СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсем 60 çулта» медаль

Илпек Микулайĕ (паспортри ячĕ Ильбеков Николай Филлипович, 1915 çулхи çу уйăхĕн 19-мĕшĕ, Виçпӳрт Шăмăршă ялĕ, Чĕмпĕр кĕперни (халĕ Шӑмӑршӑ районӗ, Чăваш АССР) — 1981 çулхи çу уйăхĕн 12-мĕшĕ, Шупашкар), — чăваш прозăçи, тăлмачĕ.

1948 çултанпа СССР ÇП пайташĕ. 1970 çулта Чăваш АССР халăх çыравçи ятне тивĕçнĕ.

Вăрçăра Тăван Çĕршыв вăрçин 2 степеньлĕ, Хĕрлĕ Çăлтăр, Ӗҫлӗх Хӗрлӗ Ялав орденӗсене тата медальсене тивĕçнĕ.

1915 çулхи çу уйăхĕн 19 Чăваш Енри Шӑмӑршӑ районӗнчи Виçпӳрт Шăмăршă ялĕнче çуралнă.

Патăрьелри педтехникумĕнче, Чăваш педагогика институтĕнче пĕлӳ илнĕ.

Тăван Çĕршыв Аслă вăрçине хутшăннă, дивизи хаçачĕн редакторĕ пулнă. Çартан таврăнсан чăваш кĕнеке издательствин редакторĕ тата Çыравçăсен пĕрлешĕвĕн секретарĕ пулнă.

1981 çулхи çу уйăхĕн 12-мĕшĕнче Шупашкарта вилнĕ.

Пултарулăх ĕçĕсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Сăвă-калав çырма Шупашкар педагогика институтĕнче вĕреннĕ чухне пуçланă. Çирĕме яхăн кĕнеке тухнă. Чи сулăмли — икĕ томлă «Хура çакăр» роман. Ăна вырăс, болгар тата ытти чĕлхесене те куçарнă.

Ильпек Микулай чăвашла Гоголь, Горький, Чехов, Франко, Вазов çырнисене куçарнă.

Çавăн пекех Петӗр Хусанкай, Ҫемен Элкер, В. Митта тата ытти çыравçăсен пултарулăхĕ çинчен статьясем çырнă.

Пичетленсе тухнă кĕнекисем:

  • «Куçукпа чĕрĕп» (1948);
  • «Эпир совет салтакĕсем);
  • «Тăватă кун» (1955);
  • «Новеллăсем» (1957);
  • «Кăмпара» (1960);
  • «Сурпан» (1964);
  • «Тимĕр» (1971);
  • «Вăрçăпа çĕнтерӳ» (1973);
  • «Хура çăкăр» (1-мĕш кĕнеки 1958, 2-мĕш — 1961, вырăсла — 1961, 1982, 2004);
  • Илпек Микулайĕ ятне Шупашкарти урама тивĕçтернĕ.