Алга Александр Егорович

«РУВИКИ» ирӗклӗ энциклопединчи материал
Александр Алга
Çуралнă чухнехи ят: Бачков Александр Егорович
Çуралнă вăхăт: Чӳк, 27, 1913
Çуралнă вырăн: Чĕмпĕр кĕперни, Теччĕ уесĕ, (халĕ Тутарстанăн Теччĕ районĕ), Тутарстан
Вилнĕ вăхăт: Ҫӗртме, 15, 1977
Вилнĕ вырăн: Шупашкар, Чăваш АССР
Ĕçлев тĕсĕ: драматургĕ, литература тăлмачĕ, тишкерӳçи
Чыславсем:
Хĕрлĕ Ялав орденĕ Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçин II степеньлĕ орденĕ Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçин II степеньлĕ орденĕ Ĕçлĕх Хĕрлĕ Ялав орденĕ
Хĕрлĕ Çăлтăр орденĕ «Хисеп Палли» орденĕ «Хăюлăх» медалĕ
«Ĕçри маттурлăхшăн (Вăрçăри маттурлăхшăн). Владимир Ильич Ленин 100 çул тултарнине асăнмалăх
«Тăван Çĕршывăн 1941-1945 çç. Аслă вăрçинче Германие çĕнтернĕшĕн» медаль 20 years of victory rib.png 30 years of victory rib.png
«Берлина илнĕшĕн» медаль
«Прагăна хăтарнăшăн» медаль
«СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсем 50 çулта» медаль
Ку статья «Алга» хушаматлă çын пирки, Хăлха çакки пирки Алка статьяна пăхăр

Алга Александр Егорович (çуралнă чухнехи хушамат Бачков, драматургĕ, литература тăлмачĕ, тишкерӳçи[1].

Чăваш АССР халăх сăвăçĕ (1970). СССР ÇП пайташĕ (1938-па).

Пурнăçĕ

1913 çулхи чӳк уйăхĕн 27-мĕшĕнче Тутарстанăн Теччĕ районĕнчи Кăнна Кушки ялĕнче çуралнă.

Малтан хăйĕн ялĕнче вĕреннĕ, ун хыççăн ăна ачасен çуртне куçарнă. Хусанти Чăваш техникумĕнче, И. Я. Яковлев ячĕллĕ Чăваш педагогика институтĕнче вĕреннĕ.

Красноармейски тата Çĕрпӳ районĕсенче ачасене чăваш чĕлхипе литературине вĕрентнĕ, Етĕрнери педагогика училищинче ĕçленĕ. 1939 çулта хĕсмете кайнă.

Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшăннă, тăватă хут аманнă.

Вăрçă хыççăн «Ялав» журнал редакторĕнче Чăваш ÇП ертӳçинче, РСФСР ÇП секретарĕнче ĕçленĕ. 1963-1967 çулсенче ЧАССР Аслă Канашĕн депутачĕ пулнă.

1977 çулхи çĕртме уйăхĕн 15-мĕшĕнче вилнĕ.

Пултарулăх ĕçĕсем

Пĕрремĕш сăввисем 1931 çулта «Утăм» альманахра кун çути курнă. Александр Алга пултарулăхĕ нумай енлĕ. Вăл сăвăсемпе поэмăсем, повеçсемпе роман çырнă.

Паллă кĕнекисем:

  • «Хĕвеллĕ ир» (Сăвăсем, 1940);
  • «Тăватă çулталăк» (1947);
  • «Сăвăсемпе поэмăсем» (1948);
  • «Юлташпа юнашар» (Калавсем, 1955);
  • «Хамăр ялсем» (поэма, 1956);
  • «Легендăсем» (1960);
  • «Çамрăксем» (1961);
  • «Пурнăçпа вилĕм» (Повеçсемпе калавсем, 1966);
  • «Хĕçпе çурла» (2 кĕнекеллĕ роман, 1968, 1973);
  • «Хурама та хурăн» (повеç, 1979);
  • «Мои земляки» (Ман тăвансем, поэма, вырăсла, 1959);
  • «Вязы да березы» (Хурамасемпе хурăнсем, повеç, вырăсла, 1965);
  • тата ыттисем.

«Гамлет» трагедине, Н. Некрасов çыравçăсен ĕçĕсене чăвашла куçарнă.

Чыславсемпе парнесем

Вăрçă вăхăтĕнчи çапăçусенчи паттăрлăх кăтартнăшăн икĕ хутчен Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçин II степеньлĕ орденне, Хĕрлĕ Ялав орденĕсене, медальсене тивĕçнĕ.

Литературăри пысăк çитĕнӳсемшĕн «Хисеп Палли», «чăваш халăх сăвăçи» ятне панă.

Асăрхавсем

  1. ^ ЧУВАШСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ: Александр Алга

Вуламалли

  • «Чăваш литературин антологийĕ», хатĕрлекенсем: Д. В. Гордеев, Ю. А. Силэм. Шупашкар, 2003. ISBN 5-7670-1279-2 .

Каçăсем

с • т
Чăваш Республикин çыравçăсен пĕрлешĕвĕн ертÿçисем
Золотов Н.Я. (1923-1925) • Золотов А.И. (1925-1933) • Николай Шупуççынни (1933-1934) • Данилов Н.Ф (1934) • Данилов Д.Д (1935) • Петтоки Андрей Трофимович (1935-1936) • Уйăп Мишши (1937-1939) • Эсхель Аркадий Александрович (1940-1944) • Тукташ И.С (1945-1946) • Эсхель Аркадий Александрович (1946-1950) • Агаков Леонид Яковлевич (1950-1952) • Уйăп Мишши (1952-1954) • Талвир Алексей Филиппович (1954-1958) • Хуcанкай П.П (1958-1960) •Алга Александр Егорович (1960-1967) •Дедушкин Н.С (1967-1978) Емельянов Анатолий Викторович (1978-1986) • Афанасьев Порфирий Васильевич (1986-1990) •Краснов Георгий Васильевич (1990-1991) • Юхма Мишши (1991- ...) • Филиппова Лидия Ивановна (? — 2021) • Элмен, Улькка (2021 — ...)
с • т
Чăваш Енĕн халăх çыравçисем тата сăвăçисем
Чăваш АССР халăх çыравçи Ильбеков Николай Филиппович (1970) • Агаков Леонид Яковлевич (1974) • Артемьев Александр Спиридонович (1980) • Терентьев Николай Терентьевич (1980) • Алендей Василий Степанович (1983) • Осипов Пётр Николаевич (1984) • Таллеров Лаврентий Васильевич (1988) • Емельянов Анатолий Викторович (1990) • Афанасьев Фёдор Ермилович (1990)
Чăваш АССР халăх сăвăçи Шелепи Николай Иванович (1936) • Элкер Семён Васильевич (1940) • Ухсай Яков Гаврилович (1950) • Хусанкай Пётр Петрович (1950) • Алга Александр Егорович (1970) • Шумков Степан Антонович (1974)
Чăваш ССР халăх сăвăçи Давыдов-Анатри Василий Иванович (1990)
Чăваш Республикин халăх çыравçи Юхма Михаил Николаевич (1993) • Айхи Геннадий Николаевич (1994) • Краснов Георгий Васильевич (2003) • Гордеев Денис Викторович (2008) • Павлов Сергей Лукиянович (2013) • Кипеч Анатолий Ильич (2016)
Чăваш Республикин халăх сăвăçи Ефимов Георгий Андреевич (1996) • Галкин Александр Алексеевич (1997) • Афанасьев Порфирий Васильевич (1998) • Сементер Юрий Семёнович (1999) • Туркай Валерий Владимирович (2003) • Исмуков Николай Аверкиевич (2008) • Сарпи Раиса Васильевна (2021) • Асамат Светлана Васильевна (2021) • Теветкел Николай Александрович (2022)


Чăваш Енĕн ялавĕ Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çăлкуç — «https://cv.ruwiki.ru/w/index.php?title=Алга_Александр_Егорович&oldid=1267538»