Йӗпреҫ районӗ
Йĕпреç районĕ Йĕпреç районĕ | |||
| |||
Патшалăх | РФ | ||
---|---|---|---|
Статус | муниципаллă район | ||
Кĕрет | Чăваш Ен | ||
Тытăмĕ | 13 муниципаллă йĕркеленӳ | ||
Администраци центрĕ | Йĕпреç поçолăкĕ | ||
Йĕркеленĕ вăхăт | 1927 | ||
Район администрацин пуçлăхĕ | Яковлев Александр Анатольевич | ||
Официаллă чĕлхе | чăваш, вырăс | ||
Пурăнан халăх (2016) |
23 519 (1,91 %, 8-мĕш вырăн) | ||
Йышлăх | 19,58 çын/çм² | ||
Наци йышĕ | чăвашсем - 84,36% (22 096); вырăссем - 10,56 % (2 766 ); тутарсем - 2,50 % (656 ); мордва - 1,58% (413) | ||
Конфесси йышĕ | православи | ||
Лаптăк | 1201,18çм² (3-мĕш вырăн) | ||
Вăхăт тăрăхĕ |
MSK (UTC+3) | ||
Телефон кочĕ | +7 83538 | ||
Сайчĕ | |||
Йĕпреç районĕ (администрацилле-территориллĕ виçи тата муниципаллă йĕркеленӳе (муниципаллă район). Чăваш Енĕн варринчен кăнтăралла вырнаçнă.
Администраци центрĕ — Йĕпреç паçулăкĕ.
Лаптăкĕ — 1201,2 км² (пĕтĕм республикăран 6,5%). Хăйĕн лаптăкĕпе вăл Улатăр районĕнчен анчах пĕчĕк. Çӳрçĕр енче Вăрнарпа Канаш районĕ вырнаçнă, хĕвелтухăç енче — Комсомольски районĕ, кăнтăр енче — Улатăрпа Патăръел районĕсем, хĕвеланăç енче вара Пăрачкавпа Çĕмĕрле районĕсем.
Район администрацине поçолăкĕнче вырнаçтарнă.
Район пуçлăхĕ — Петров Анатолий Иванович. Район хаçачĕ "Çĕнтерӳшĕн" ятлă.
Пурăнан залăх
Пăвакассипе Йĕпреç поселокĕсенче пурăнаççĕ, ял çыннисем — 56 ялта, хăшĕсенче вăтамран 327 çын пурăнать. Халăх плотносĕ 1 тăваткал çухрăм çине 22,9 çын килеть. 83% — чăвашсем. Çынсем сарăлас енĕпе ку район сахал çынлисем шутне кĕреть.
Çутçанталăк
Йĕпреç районĕ Чăваш платойĕн тăрăхĕнче вырнаçнă. Çӳрçĕр енче 30-80 метрпа вылякан сăртлă плато. Юханшывсемпе çырмасем питĕ нумай. Ытти лаптăк — пăр кайнă хыççăн пулнă сăртлă тӳремлĕх. Йĕпреç районĕнче кирпĕч чĕр таварне кăлараççĕ, тата çунакан сланецсемпе фосфоритсене тупкалаççĕ.
Йĕпреç районĕнче вăтам континент климачĕ. Температура вăтамран кăрлач уйĕхĕнче -13°С, утă уйăхĕнче — 18,7 °C. Чи пĕчĕк палăртнă температура -42 °C, чи пысăкки — 37 °C. Вăтамран юр-çумăр 500 мм таран ӳкет, ытларах енĕпе çулла.
Район тăрăх пĕчĕк юханшывсем юхаççĕ: Хĕр (Сăрăн сылтăм юппи), Кушлавăш (Кĕçĕн Çавалăн сылтăм юппи), Кĕтне (Сĕвен сулахай юппи), Хум (Кĕтнен юппи). Çавăн пекех Пăлапа Вăрăм юханшывсем юхаççĕ, вĕсен район тăрăхĕнчи вăрăмĕшĕ кĕске. Кӳлĕсем районта сахал, пуррисем те пĕчĕк. Халăха ĕçмелли шывпа тивĕçтерме Хĕр юханшывĕ çинче шывпуххи тунă.
Истори
Района 1927 çулхи авăн уйăхĕн 5 туса хунă.
2008 çулта районта сывă йĕркепе пуранакансем валли спорт комплексне уçнă.
Администациллĕ пайланни
- Йĕпреç хула тăрахĕ
- Ирçе Çармăс ял тăрăхĕ
- Кĕлĕмкасси ял тăрăхĕ
- Киров ял тăрăхĕ - Пăкăян
- Пăвакасси ял тăрăхĕ
- Пучинке ял тăрăхĕ
- Пысăк Упакасси ял тăрăхĕ
- Хурăнлăх ял тăрăхĕ
- Хурамал ял тăрăхĕ
- Чăваш Тимеш ял тăрăхĕ
- Шăрттан ял тăрăхĕ
- Эйпеç ял тăрăхĕ
- Энтриел ял тăрăхĕ
Паллă çынсем
- Элкер Семён Васильевич, - çыравçă, сăвăçă.
- Чăваш Патшалăх Канашĕн депутачĕ, паллă адвокат
Çав. пекех
- Йĕпреçри вĕçев шкулĕ
Ӑнлантарусем
- Комментарисем
- Çăлкуçсем
Вуламалли
Каçăсем
- Официальный сайт Ибресинского района Чувашии
- Ибресинский литейный завод 2021 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗнче архивланӑ.
- История района
Йӗпреҫ районӗнчи пурăнан вырăнĕсем |
||
---|---|---|
Район центрĕ — Йĕпреç хула евĕр паçулкă Хула евĕр паçулкă: Пăвакасси Ялсем: 11 лет Чувашии • Алшик • Анатри Кĕлешкасси • Анатриял • Вăтаел • Вырăс Тимешĕ • Ирçе Малиновки • Ирçе Çармăс • Йĕпреç • Калиновка • Кӑшмас • Кĕлĕмкасси • Кĕтне • Костёр • Красная Заря • Кушакпуç • Мереçен • Мирный • Ленинкасси • Огонёк • Орёл • Паральша • Пăвакасси • Пăкăян • Первомайски • Пĕчĕк Патăрьел • Пĕчĕк Упакасси • Пучинке • Пысăк Упакасси • Савкка • Сехнер • Смычка • Спотара • Çăкалăх • Çĕнĕ Кĕлĕмкасси • Çĕнĕ Пурнăç • Çĕрпӳел • Çирĕклĕ • Çиçĕмкасси • Тарăнвар • Тури Кĕлешкасси • Туçа • Тымар • Хумпуç Патăръел • Хумри Выçли • Хумри Ишек • Хумри Юнтапа • Хурамал • Хурăнлăх • Хыркасси • Чăваш Тимеш • Чăваш Çармăс • Чăрăшкасси • Шăрттан • Шĕпекеч • Шуркасси • Эйпеç • Эконом • Энтриел |
Йӗпреҫ районӗн ял тăрăхĕсем |
||
---|---|---|
Чăваш Ен |
|||
---|---|---|---|
Тĕп хула: Шупашкар Районсем: Вăрмар | Вăрнар | Елчĕк | Етĕрне | Йĕпреç | Канаш | Комсомольски | Красноармейски | Куславкка | Муркаш | Патăрьел | Пăрачкав | Сĕнтĕрвăрри | Çĕмĕрле | Çĕрпӳ | Тăвай | Улатăр | Хĕрлĕ Чутай | Шăмăршă | Шупашкар | Элĕк | Статьясем: Географи | Халăхĕ | Администрациллĕ-территориллĕ пайланăвĕ | Ялавĕ |
Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |