Мӑн Марка
![]() |
![]() |
Герб | Ялав |
---|---|
Мăн Марка | |
Патшалăх | Раҫҫей Федерацийӗ |
Республика | Чăваш Республики |
Район | Шупашкар районӗ |
Ял тăрăхĕ | ... ял тăрăхĕ |
Лаптăк | км² |
Халăх йышĕ | () |
Йышлăхĕ | /км² |
Телефон префиксĕ | +7 83ххх |
Почта индексĕ | 429ххх |
Геогр. широти | хх°хх′хх″ Ç/N |
Геогр. долготи | хх°хх′хх″ Т/E |
Вăхăт тăрăхĕ | UTC+3, çулла UTC+4 |
ОКАТО (код) | |
Мӑн Марка, — Шупашкар районӗнчи ял. Ункă юханшывăн хĕрринче вырнаҫнӑ.
Истори
Малтан Етĕрне уесне кĕнĕ. 1921 çулхи утă уйăхĕн 18-мĕшĕ хыççăн Çĕрпӳ уесне кĕнĕ. Ку пĕтĕм тапхăрта ял Çĕньял вулăсĕ шутне кĕнĕ.
1927 çулхи юпа уйăхĕн 1-мĕшĕ хыççăн Шупашкар районне кĕнĕ, 1935 çулхи пуш уйăхĕн 1-мĕшĕпе 1959 çулхи утă уйăхĕн 14-мĕшĕ таран Ишлей районĕнче шутланнă. Кайран каллех Шупашкар районне кĕнĕ. Халĕ те вăл район шутне кĕрет.
1879 ҫулта ялта пысӑк пушар тухнӑ, 38 ҫурт ҫунса кайнӑ.
Тавралӑх
Ҫырма-ҫатра ячӗсем: Кепешнай, Анчӑк варӗ, Упа варӗ, Мӑн куккӑр, Вастрюх варӗ, Высла варӗ, Шемешке, Кӑнар ҫырми.
Чӗкету сӑрчӗ пур.
Ҫарансем: Вутлан, Тӗмескеллӗ ҫаран.
Кӳлӗсемпе пӗвесем: Кӑнар, Катӗркан кӳлли, Кӑшканар, Траль кӳлли[1].
Халӑх йышӗ
Паллă çыннисем
- Александров Геннадий Александрович (1957–2007), Чӑваш Республикин ҫӑмӑл атлетика енӗпе чемпионӗ.
- Александров Михаил Александрович, паллă чăваш авиаконструктор.
- Александрова Римма Александровна (1930 ҫ.ҫ.)— ӗне сӑвакан, «Хисеп палли» ордена тивӗҫнӗскер.
- Быков Николай Иванович (1924–1986), Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ ветеран, Богдан Хмельницкий орденӑн кавалерӗ.
- Грачева (Кириллова) Рена Ивановна (1961 ҫ.ҫ.) — чӑваш юрӑҫи.
- Ефремов Фёдор Ефремович (1865–1940) — тӑван ялӗнче шкул уҫнӑскер.
- Захаров Александр Фёдорович (1914–1973 ) — «Правда» колхоз предстдателӗ, педагог.
- Захаров Николай Федорович (1933–1981) — пӗрремӗш класлӑ ҫар лётчикӗ.
- Захарова Фелидцата Александровна (1946 ҫ.ҫ.) — 1965–1998 ҫулсенче Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамбльне хутшӑннӑскер.
- Кириллов Иван Кириллович (1932–1992) — яла газ кӗртес енӗпе тӑрӑшнӑ хастар ҫын.
- Крылова Зоя Харитоновна (1946 ҫ.ҫ.) — ҫурт-йӗрпе комуналлӑ хуҫалӑх ветеранӗ.
- Кудрявцева Анастасия Григорьевна (1940 ҫ.ҫ.) — пир тӗртекен.
- Кузьмин Александр Кузьмич (1924–паллӑ мар) — СССР Хӗҫпӑшаллӑ вӑйӗсен ветеранӗ.
- Куликова Алевтина Христофоровна (1942 ҫ.ҫ.) — агрохимик, ял хуҫалӑх ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор.
- Нестеров Валерьян Алексеевич (1923–2006) — педагог, таврапӗлӳҫӗ.
- Нестеров Зотик Алексеевич (1917–2010) — директорта ӗҫленӗскер, педагог.
- Николаев Анатолий Аркадьевич (1971 ҫ.ҫ.) — шалти ӗҫсен хӗсмечӗн аслӑ прапорщикӗ. 1986 ҫулта Мӑн Маркари 8 ҫул вӗренмелли шкултан, 1988 ҫулта Ишекри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан шкултан вӗренсе тухнӑ. 1990–1992 ҫулсенче Совет Ҫарӗнче хӗсметре тӑнӑ. 1992 ҫултанпа Чӑваш Респуликинчи ФСИНра ӗҫлет. «За службу» медальсене тивӗҫнӗ.
- Николаев Леонид Аверкиевич (1953 ҫ.ҫ.) — милици полковникӗ.
- Николаев Михаил Николаевич (1932–1976) — летчик-истребитель.
- Николаев Павел Николаевич (1913–палӑ мар) — Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑскер.
- Николаев Станислав Семёнович (1975 ҫ.ҫ.) — шалти ӗҫсен хӗсмечӗн аслӑ прапорщикӗ. 1990 ҫулта Мӑн Маркари тулли мар шкултан, 1992 ҫулта Ишекри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкултан, 1996 ҫулта прапорщиксен шкулӗнчен вӗренсе тухнӑ. Совет Ҫарӗнче хӗсметре пулнӑ. Чӑваш Респуликинчи ФСИНра ӗҫлет. «За службу» медалӗн III степеньне тивӗҫнӗ.
- Петров Владимир Николаевич (1952–1998) — парти ӗҫне йӗркелекен.
- Савельев Илья Тимофеевич (1941 ҫ.ҫ.) — автотранспорт ветеранӗ.
- Савельев Михаил Григорьевич (1947 ҫ.ҫ.) — механизатор.
- Савельев Николай Тимофеевич (1936 ҫ.ҫ.) — водитель.
- Сергеев Александр Сергеевич (1929) — офицер.
- Сергеева Елена Степановна (1936 ҫ.ҫ.) — РСФСР халӑха ҫутта кӑларас ӗҫӗн отличникӗ.
- Сергеева Любовь Сергеевна (1920–паллӑ мар) — тыл ӗҫченӗ.
- Смирнов Иосиф Платонович (1927–1990) — ҫар тухтӑрӗ. 1941 ҫулта Мӑн Маркари 7 ҫул вӗренмелли шкултан, 1944 ҫулта Ишекри вӑтам шкултан вӗренсе тухнӑ. 1955 ҫулта Ленинградри ҫарпа медицина академинче пӗлӳ илнӗ. 1941–1945 ҫулсенчи Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ. Медицина ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ. Ҫар наградисене тивӗҫнӗ.
- Статеев Рудольф Иванович (1942 ҫ.ҫ.) — машшин туса кӑларакан ҫын.
- Тимофеев Алексей Тимофеевич (1934 ҫ.ҫ.) — педагог, журналист.
- Тимофеев Анатолий Алексеевич (1957 ҫ.ҫ.) — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ рационализаторӗ.
- Шумилова (Афанасьева) Антонина Петровна (1930 ҫ.ҫ.) — тыл ӗҫченӗ. Мӑн Маркари 7 ҫул вӗренмелли шкулта пӗлӳ илнӗ. 7 ҫул тултарсанах колхозра ӗҫлеме пуҫланӑ. 1950-мӗш ҫулсенчен ЧЭАЗра тӑрӑшнӑ. 1976 ҫулта «Ӗҫре палӑрнӑшӑн» медале тивӗҫнӗ.
- Ямашев Василий Ильич (1931–2007) — механизатор. Мӑн Маркари 7 ҫул вӗренмелли шкултан вӗренсе тухнӑ. «Правда» колхозра, Приволжски вӑрман хуҫалӑхӗнче ӗҫленӗ. 1969 ҫултанпа «Слава» совхозра тӑрӑшнӑ. «Ӗҫре палӑрнӑшӑн» (1976), «Ӗҫ ветеранӗ» (1990), «Тӑван Ҫӗршывӑн 1941–45 ҫҫ. Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче хастар ӗҫленӗшӗн» (1993) медальсене тивӗҫнӗ. 1977 ҫулта соцӑмӑрту ҫӗнтерӳҫи пулнӑ.
Культура
Ялта шкул, фельдшер пункчӗ, клуб, лавкка пур. Ялта шыв тата газ кӗртнӗ.
Ҫул-йӗр
Ял таран асфальтлӑ ҫул илсе ҫитет.
Ӑнлантарусем
- ^ Чуваш. Респ., Адм. Чебоксарского района, МБУК "Центральная библиотека" Чебоксарского района. Энциклопедия Чебоксарского района . — Центральная библиотека Чебоксарского района, 2014. — Т. 1. — С. 50. — 505 с.
Вуламалли
- Чуваш. Респ., Адм. Чебоксарского района, МБУК "Центральная библиотека" Чебоксарского района. Энциклопедия Чебоксарского района . — Центральная библиотека Чебоксарского района, 2014. — Т. 1. — С. 50. — 505 с.
Каçăсем
- Мăн Марка сăнĕсем 2007 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнче архивланӑ.
Статьяна капăрлатмалла. Эсир проекта пулăшма пултаратăр. Ӳкерчӗксене тата капăрлатусене РУВИКИ йĕркисемпе татăçуллă хайласа кĕртме пултаратăр.
Капăрлатусене шырас тесен:
|
Ку — ҫырса пӗтермен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе е хушса проекта пулăшма пултаратăр. Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла. |